Beskida Kraja

– born 1980 in Shkodra. Is a multidisciplinary visual artist working with video, installation, staged photography, performance, and painting. She holds an MFA in Painting/Sculpture from the Athens School of Fine Arts and was awarded a one-year scholarship at the Brera Academy of Fine Arts in Milan. She also completed her studies in Art Therapy for gifted children at the National and Kapodistrian University of Athens. Beskida Kraja lives and works in Athens.

Born in the 80s, at a time when the totalitarian regime was still supported by an extreme ideology which influenced the creative process of the artists of that period, it was inevitable that this would not leave a mark on me. As the daughter of an artist, my childhood years were shaped by participation in exhibitions of that period. I remember how often the female figure was frequently depicted alone, silent, or as a false victor. This might be one of the reasons why, in the future, I began experimenting with self-portrait, incorporating it into a significant portion of my work. For me, self-portrait is a medium to explore concepts of identity on both a personal and collective level. Although I do not consider myself an activist, I believe my art, regardless of its nature, is an expression of protest and an inner call.

The major changes of the 1990s in Albania, followed by the civil unrest that gripped the country, forced a massive exodus, marking the most profound period of Albanian migration — I was one of those who left. Athens, a highly complex city in the 2000s, profoundly shaped my artistic formation, immersing me in the rigid canons of Byzantine art. It took me ten years to build within those cannons and another ten to learn how to dismantle them.

In my artistic research, I try to explore the fragile stories of my experiences and journey as an immigrant, stories that have been silently rewritten in a new land. My artistic interest focuses on the interplay between the human body and tools of expression. My relationship with the materials I work with allows them to serve as active allegories for memory. I firmly believe that our origins not only define who we are but also play a vital role in shaping an artist’s creative process.

In my work The Map (2021)1, I bound small pieces of paper with gold threads I had archived for many years from my work as an iconographer. I had no clear idea what I could do with them but the gold scraps always seemed to me like precious maps, like pieces of memories from every saint I had painted. So I started creating a new personal narrative dedicated to my grandmother where the surface was created by the small gold scraps (24k) representing the age she passed away. It’s a project in progress, about loved ones who have passed away. It is a kind of “shroud” or bed sheet that I embroider as a ritual or as a last attempt to understand the fragility of life. This project has served me as a coping mechanism for other losses that would come later.

In my work Tactus Intimus (2021)2, I use sharp objects and nettle plants in photographic composition to symbolize the weight and endurance that women carry in society. The nettle, a plant with dual properties — therapeutic and traumatic — acts as a wreath around my hair, representing experiences that are capable of wounding and causing pain, but that can ultimately be overcome. The wound regenerates with what caused it, allowing it to heal.

The work The Veil (2019)34, created by a collective of four female artists, Penelope’s Web (of which I am part), explores the concept of marriage and tradition—what the veil represents, conceals, and reveals, and how its meaning transforms over time. We developed this work during the quarantine period. The veil serves as a multidimensional symbol through its history and semiotics. In earlier times, marriage encompassed both life and death for women, as the same wedding veil would later become their burial shroud. Historically, it symbolizes purity, youth, and maturity, later shifting to signify surrender. The heterogeneous objects used in the work—dolls, jewelry, butterflies, and lace as a key element—directly relate to femininity and existence. Lace, as a universal feminine material tied to the tradition of weaving, is central to the work. Alongside it, sharp objects like sickles and scissors coexist, symbolizing the intertwined nature of male and female elements.

In my artistic practice video art plays a fundamental role,  among the most important works are: Philia and Neikos (2020)5,  and Liquid Society (2017).

The first video installation is about Greek mythology. Empedocles, the Greek philosopher, introduced love (philia) and hate (neikos) as the main forces of combination and separation in the world. Love intertwines, while hate separates. He did not attribute these emotional principles to any personified existence. Instead, his view of love and hate was naturalistic and mechanical. The movement of the two objects, sickle and scissors, resembles an erotic/sensual relationship, but at the same time a conflict between two “forces”.

My project Liquid Society (2017)6—titled after Zygmunt Bauman’s book Liquid Modernity—addresses the complex issues of our time and beyond, focusing on migration and border control policies. The work reflects on the delicate balance between Greece and Albania. Through a personal lens, I highlight the institutional tensions that clash with human instincts and feelings of pride,  which sometimes transform into self-ironic tones. The installation includes a looping video of a moving sky, on top of which a neon flag without symbols is installed. At the center of the installation is a plaster sculpture—my own figure divided in two pieces.

Performance is another medium that I use in my practice7. I am particularly interested in the direct testimony of the artistic act with a live audience, exploring the tension created between artist and viewer. For the V-Ideas Performances project, organized by Beton 7 Gallery,  where I was invited to create a work about memory, I created a work inspired by my first teacher. She taught me the word “Ornithoskalismata” (messy writing), which became the title of the performance8. Her constant verbal reprimands—“If you don’t learn to write beautifully, you will never become anything in life”—still echo in my mind. 

In 2013, I started the photographic project The Family (2013)9, which involved my family exploring bread as a physical potential and as a sculptural material. In these pictures, we are wrapped in a large loaf of bread — a symbol of a couple’s struggle to survive. For me personally, bread, turning into uncontrolled and unpredictable forms during the baking process, is a symbol of metamorphosis. The daily act of baking bread, almost a ritual, is forgotten in today’s world of consumption, but if we notice it is a constant creative process which points out that nothing ends, but transforms into a continuous cycle. However, this process was once sacred, requiring dedication, a balance of ingredients and specific time for the rising and baking. These principles also apply to the creation of a family and the building of human relationships resulting in increasingly sophisticated forms of social organization. Do you like my glasses? (2020)10 was born as a protest response to the demolition of the National Theatre11, a controversial act carried out by the Albanian Government led by Prime Minister Edi Rama. This building, built in 1939 during the Italian rule, played an important role in Albanian cultural history and served as a cinema during World War II. The protests of citizens and artists lasted almost two years, and during the silence of the isolation in the pandemic the building was demolished. I wanted to exaggerate the prime minister’s irony and scornful smile towards these protests, underlining his detached attitude. The idea of glasses was born during the quarantine, when I started a cycle of portraits that explore reflection as metaphor. In the painting, the glasses reflect the image of the National Theatre, creating an optical game where what is visible exists only through reflection. Without them, many details – and many truths – would be invisible to the eye.

Statement written by the artist in consultation with Klaudia Fagu (2025).

1Beskida Kraja, The Map, 2021, Photo installation, 88 pieces of 22-karat gold leaf hand-sewn, metal print, 100 x 75 cm, Project in progress, Courtesy of the artist
2Beskida Kraja, Tactus Intimus, 2021 Metal print, 130 x 80 cm Excerpt from the collaboration with Penelope’s Web, installation view
3Beskida Kraja, The Veil, 2019, Performance & installation in collaboration with Penelope’s Web, Installation view, 11 meters, fabric scraps, veils, needles, paper, National Gallery of Prishtina, and  National Historical Museum of Greece
4Beskida Kraja, The Veil, 2019, Performance & installation in collaboration with Penelope’s Web, installation view, 11 meters, fabric scraps, veils, needles, paper, National Gallery of Prishtina, and  National Historical Museum of Greece
5Beskida Kraja, Philia and Neikos, 2020, Video installation on loop (video still), black and white, Courtesy of the artist
6Beskida Kraja, Liquid Society, 2017, Video installation, plaster sculpture, video on loop, two neon works, 300 x 180 cm and 150 x 30 cm, Exhibition view, Nikos Kessanlis, School of Fine Arts, Athens
7Beskida Kraja, 23 Legs, 2013, Photo documentation from 22 min live performance
8Beskida Kraja, Ornithoskalismata, 2014, Photo documentation from 8-minute live performance, 8 chicken feet, tempera red paint, Canvas Gallery Beton 7, V Ideas Performance, Athens
9Beskida Kraja, The Family, 2013, Photo-installation, stampa lambda on dibond, variable dimensions
10Beskida Kraja, Do you like my glasses, 2020, Oil on canvas, 40x30 cm
11See: https://seestage.org/features/the-demolition-of-the-national-theatre-albania-chronicle-of-a-tragedy-foretold/.

– e lindur në vitin 1980 në Shkodër. Është një artiste pamore multidisiplinore që punon me video, instalacione, fotografi të inskenuara, performancë dhe pikturë. Ka kryer studimet Master per pikturë/skulpturë në Akademinë e Arteve të Bukura në Athinë dhe ka përfituar një bursë studimi një vjeçare në Akademinë e Arteve të Bukura në Brera, Milano. Ajo gjithashtu ka përfunduar studimet në Terapinë e Artit për fëmijë në Universitetin Kombëtar dhe Kapodistrian të Athinës. Beskida Kraja jeton dhe punon në Athinë.

Lindur në vitet ‘80, në një kohë kur regjimi totalitar ende mbështetej nga një ideologji ekstreme  e cila ndikonte në procesin krijues të artisteve të asaj periudhe, ishte e pashmangshme që kjo të  mos linte një shenjë edhe te unë. Si vajza e një artisti, vitet e fëmijërisë sime u formësuan nga pjesmarrje në ekspozita të asaj periudhe. Mbaj mend se sa shpesh herë figura femërore paraqitej e vetmuar, e heshtur, ose si një fituese e rreme me vështrime nga ngarkesa e ideologjisë së kohës. Kjo mund të jetë një nga arsyet pse më vonë fillova të eksperimentoj me autoportretin, duke e përfshirë këte në një pjesë të rëndësishme të punës time. Për mua, autoportreti është një mjet për të eksploruar konceptet e identitetit në nivel personal dhe pastaj kolektiv. Edhe pse nuk e konsideroj veten një aktiviste, besoj se arti im, pavarësisht natyrës së tij, është një shprehje proteste dhe një thirrje e brendshme.

Ndryshimet e mëdha të viteve 1990 në Shqipëri, të pasuara nga ngjarjet e ngjashme me një luftë civile, shkaktuan një eksod të madh, duke shënuar periudhën më të thellë të migracionit shqiptar — unë isha një nga ata që ikën. Athina, një qytet shumë kompleks në vitet 2000, ndikoi thellë në formimin tim artistik, duke më zhytur në kanonet e rrepta të artit bizantin. Mu deshën dhjetë vjet për tu ndërtuar brenda këtyre kanoneve dhe dhjetë të tjera për të mësuar se si ti tejkaloj ato.

Në kërkimin tim artistik, përpiqem të eksploroj historitë e brishta të përvojave dhe udhës sime si emigrante, histori që me heshtje, janë rishkruar në një tokë të re. Interesi im artistik përqendrohet në ndërveprimin midis trupit njerëzor dhe mjeteve shprehëse. Marrëdhënia ime me materialet me të cilat punoj, u lejon atyre të shërbejnë si alegori për kujtesën. Besoj fuqishëm se origjina jonë jo vetëm që na përcakton se kush jemi, por gjithashtu ndikon në formimin e procesit tonë krijues.

Në punën time Harta (2021)1, lidha copa të vogla letre me fije ari të citat i kisha arkivuar prej shume vitesh nga puna ime si ikonografe. Nuk kisha ide te qartë se çfarë mund të bëja me to por mbetjet prej ari më ngjanin gjithmonë si harta të çmuara, si copëza kujtimesh nga çdo shenjtor që kisha pikturuar. Kështu nisa duke krijuar një narrative të re personale dedikuar gjyshes sime ku sipërfaqja e krijuar nga letrat e vogla me mbetje floriri (24k) përbënte moshën qe ajo u nda nga jeta. Është një projekt në proces, mbi personat e dashur që kanë ndërruar jetë.  Është një lloj “qefini” ose çarcafi që unë qëndis si ritual ose si përpjekje e fundit për të kuptuar brishtësinë e jetës. Ky projekt më ka shërbyer si një mekanizëm përballimi i humbjeve të tjera që do vinin më vonë. 

Në punën time Tactus Intimus (2021)2, përdor objekte të mprehta dhe hithra në kompozim fotografike për të simbolizuar peshën dhe qëndrueshmërinë që mbajnë gratë në shoqëri. Hithra, një bimë me veti të dyfishta — terapeutike dhe traumatike — vepron si një kurorë rreth flokëve të mi, duke përfaqësuar përvoja që janë të afta të plagosin dhe shkaktojnë dhimbje, por që në fund mund të tejkalohen. Plaga rigjenerohet me atë që e shkaktoi, duke e lejuar atë të shërohet.

Vepra Velloja (2019)34është një vepër e krijuar nga një kolektiv me katër artiste gra, Penelope’s Web (në të cilin unë bëj pjesë), eksploron konceptin e martesës dhe traditës — çfarë përfaqëson, fsheh dhe zbulon vello, dhe si ndryshon kuptimi i saj me kalimin e kohës. Ne e zhvilluam këtë punë gjatë periudhës së karantinës. Vello shërben si një simbol multidimensional përmes historisë dhe semiotikës së saj. Në kohët e mëparshme, martesa përfshinte si jetën ashtu edhe vdekjen për gratë, pasi e njëjta shami martesore do të bëhej më vonë mortore për to. Historikisht, ajo simbolizon pastërtinë, rininë dhe pjekurinë, duke kaluar më vonë në një simbol të dorëzimit. Objektet heterogjene që përdoren në punë — kukulla, bizhuteri, fluturat, dhe dantella si element kyç — lidhen drejtpërdrejt me feminitetin dhe ekzistencën. Dantella, si një material universal femëror lidhur me traditën e thurjes, është epiqendra e punës. Përveç saj, objekte të mprehta si drapëri dhe gërshërë gjenden aty, duke simbolizuar natyrën e ndërlidhur të elementeve mashkullore dhe femërore.

Në praktikën time artistike, video arti luan një rol themelor. Ndër veprat më të rëndësishme janë: Philip dhe Neikos (2020)5 dhe Shoqëri Likuide (2017).

Video instalacioni i parë luan me mitologjinë greke. Filozofi grek Empedokli, paraqiti dashurinë (philia) dhe urrejtjen (neikos) si forcat kryesore të bashkimit dhe ndarjes në botë. Dashuria lidh, aty kur urrejtja ndan. Ai nuk u dha këtyre parimeve emocionale asnjë ekzistencë të personifikuar. Përkundrazi, shikimi i tij për dashurinë dhe urrejtjen ishte natyralist dhe mekanik. Lëvizja e dy objekteve, e drapërit dhe gërshërës, ngjan me nje marrëdhënie erotike/sensuale por në të njëjtën kohë edhe si një konflikt mes dy “forcave”.

Projekti im Shoqëri Likuide (2017)6— titulli i huazuar nga libri i Zygmunt Bauman ‘Liquid Modernity’- trajton çështjet komplekse të kohës sonë dhe më gjerë, duke u përqendruar te migrimi dhe politikat e kontrollit të kufijve. Vepra pasqyron balancën delikate mes Greqisë dhe Shqipërisë. Përmes një gjykimi personal, unë theksoj tensionet institucionale që bien në kundërshtim me instinktet njerëzore dhe ndjenjat e krenarisë, të cilat ndonjëherë shndërrohen në tone ironike. Instalacioni përfshin një video që përsëritet i një qielli që lëviz, mbi të cilin është instaluar një flamur prej neoni, pa simbole. Në qendër të hapësirës ndodhet një skulpturë gipsi — figura ime e ndarë.

Performanca është një tjetër mjet që unë përdor në praktikën time7. Jam veçanërisht e interesuar për dëshminë e drejtpërdrejtë të aktit artistik para publikut, duke eksploruar tensionin që krijohet midis artistit dhe shikuesit. Për projektin V-Ideas Performances, të organizuar nga Galeria Beton 7, u ftova të krijoja një punë për kujtesën. Zhvillova një vepër të frymëzuar nga mësuesja ime e parë, ishte ajo që më mësoi fjalën “shkrim pulash“ një thënie në zhargonin e veriut të Shqipërise thënë ndyshe në gjuhën greke “Ornithoskalismata”, që u bë dhe titulli i performancës së vitit 20148. Paralajmërimet e saj verbale të vazhdueshme — “Nëse nuk mëson të shkruash bukur, nuk do të bëhesh asgjë në jetë” — ende pasqyrohen në mendjen time.

Në vitin 2013, fillova projektin fotografik Familja9, që përfshinte familjen time duke eksploruar bukën si potencial fizik dhe si material skulpturor. Në këto fotografi, ne jemi të mbështjellë në një copë bukë të madhe — një simbol i luftës së një çifti për të arritur të mbijetojë. Për mua personalisht, buka, duke u shëndërruar në forma të pakontrolluara dhe të paparashikuara gjatë procesit të pjekjes, është një simbol i metamorfozës. Akti i përditshëm i pjekjes së bukës, pothuajse ritual, është harruar në botën e sotme të konsumit, por po ta vemë re është një proces i përhershëm krijues i cili vë në dukje se asgjë nuk përfundon, por transformohet në një cikël të vazhdueshëm. Sidoqoftë, dikur ky proces ishte i shenjtë, duke kërkuar përkushtim, një balancë përbërësish dhe kohë specifike për ardhjen e brumit dhe pjekjen. Këto parime vlejnë gjithashtu për krijimin e një familjeje dhe ndërtimin e marrëdhënieve njerëzore duke rezultuar në forma gjithnjë e me të sofistikuara të organizimit shoqëror. 
A ju pelqejne syzet e mia (2020)10 lindi si një përgjigje proteste ndaj shembjes së Teatrit Kombëtar11, një akt kontrovers i ndërmarrë nga Qeveria Shqiptare e udhëhequr nga Kryeministri Edi Rama. Kjo ndërtesë, e ndërtuar në vitin 1939 gjatë sundimit italian, luajti një rol të rëndësishëm në historinë kulturore shqiptare dhe shërbeu si kinema gjatë Luftës së Dytë Botërore. Protestat e qytetarëve dhe artistëve zgjatën pothuajse dy vjet dhe gjatë heshtjes së izolimit të pandemisë ndërtesa u shemb. Unë desha të ekzagjeroj ironinë dhe buzëqeshjen përçmuese të kryeministrit kundrejt protestave, duke theksuar qëndrimin e tij moskokëçarës. Ideja për përdorimin e simbolit të syzeve lindi gjatë karantinës, kur fillova një cikël portretesh që eksploronin reflektimin si metaforë. Në pikturë, syzet pasqyrojnë imazhin e Teatrit Kombëtar, duke krijuar një lojë optike ku ajo që është e dukshme ekziston vetëm përmes reflektimit. Pa to, shumë detaje – dhe shumë të vërteta – do të ishin të padukshme për syrin.

Tekst i shkruar nga artistja në konsultim me Klaudia Fagu-n (2025).

1Beskida Kraja, Harta, 2021, Foto instalacion, 88 copë fletë ari 22 karat të qepura me dorë, stampim metalik, 100x75 cm, Projekti në vazhdim, Kortezi e artistes
2Beskida Kraja, Tactus Intimus, 2021, Metal print, 130x80 cm, Fragment nga bashkëpunimi me Penelope’s Web
3Beskida Kraja, Velloja, 2019, Performance & instalacion në bashkëpunim me Penelope’s Web, 11 metra, mbetje pëlhure, vello, hala, letër, Pamje nga instalacioni Galeria Kombëtare e Prishtinës dhe Muzeu Historik Kombëtar i Greqisë
4Beskida Kraja, Velloja, 2019, Performancë & instalim në bashkëpunim me Penelope’s Web, Pamje nga Instalacioni, 11 metra, mbetje pëlhure, vello, hala, letër, Pamje nga instalacioni Galeria Kombëtare e Prishtinës dhe Muzeu Historik Kombëtar i Greqisë
5Beskida Kraja, Philia and Neikos, 2020, Video instalacion në loop (pamje nga video), Bardh e zi
6Beskida Kraja, Shoqëria Likuide, 2017, Video instalacion, skulpturë allçie, video në loop, dy punime neoni, 300 x 180 cm dhe 150 x 30 cm, Pamje nga ekspozita Nikos Kessanlis, Shkolla e Arteve të Bukura, Athinë
7Beskida Kraja, 23 Këmbë, 2013, Foto dokumentim nga Performanca live 22 min
8Beskida Kraja, Ornithoskalismata, 2014, Foto dokumentim nga performanca live 8 minuta, 8 këmbë pule, boj tempera e kuqe, Canvas Gallery Beton 7, V Ideas Performance, Athens
9Beskida Kraja, Familja, 2013, Foto instalacion, stampa lambda në dibond, dimensione të ndryshueshme
10Beskida Kraja, A ju pelqejne syzet e mia, 2020, Vaj në kanavace, 40x30 cm
11https://seestage.org/features/the-demolition-of-the-national-theatre-albania-chronicle-of-a-tragedy-foretold/