Małgorzata Mycek
— born 1993, Sanok – an artist working in painting and performance. Their lives in Poznań. Grew up in a small village in the Bieszczady Mountains. In its artistic work, Mycek explores the theme of peripherality, which is romanticised in mainstream discourse and overlooks many aspects associated with village life, such as deeply rooted sexism. Mycek’s projects reverberate with an interest in vernacular and queer culture, and an activist engagement with current issues. In 2020, it defended its master’s degree in painting and drawing at the University of Arts in Poznan. Honoured in the Allegro Prize 2021 competition and in the 40th Edition of the Maria Dokowicz competition for the best thesis. Finalist of the 19th edition of the Hestia Artistic Journey competition. Until 2022, co-founder of the Bomba Publishing initiative awarded in the national competition Young Wolves 2019.
I see art as a therapeutic tool, I use it for activism on behalf of people much worse off than myself, and I also see art as a form of entertainment. Over many years of doing all sorts of things I have developed a language for talking about my adventures and tough experiences. I greatly appreciate it when other people can identify with me. Sometimes I hear that what I do helps them face their problems or inspires them to take action. It makes me feel fulfilled. All my life I have been looking for acceptance and I have finally found it.
I treat being an artist/artistic person as an identity, but it is also my profession. I am currently at a point where I can temporarily make a living from such work. I am aware of my privileged position in this respect. There are a lot of people who make great art, but their art practice falls by the wayside because they have to find other work to support themselves. For a while I was working simultaneously on art projects and in a shop. It took a big toll on my health, to this day I still have problems with my joints. I have to treat my profession as an artist/artistic person as a full-time job, otherwise I can’t do it well.
My artistic practice is closely linked to queer and feminist activism. Through painting, performance or the publication of zines, I address themes that often stem from patriarchal violence and the many phobias internalised in us since childhood, and which are familiar to me to the bone. Examples include the zine “Queer attack” (2021)1 and the whole series of activities that happened as part of its publication. We managed to invite many queer people to collaborate with us, including Gabi Skrzypczak, who curated a unique exhibition dedicated to queer people, where there was not a single work by a cis heteronormative person. Gabi and I also published the zine “Solidarnx with Ukraine” (2022)2, which was the pretext for setting up a fundraiser for transgender people who could not leave Ukraine, despite the ongoing war. Various people joined in the relief effort, donating artwork and supporting us organisationally. As Bomba Publishing House, I produce exhibitions and make zines, for example the benefit zine for the Wilczyce ” Forester! Take off your uniform, apologise to mother nature” (2021)34, or “Gastro Zin” (2019), in which we publicised violence by employers offering temporary holiday jobs in bars and restaurants. Bomba’s first zine “Trash Zin” (2018) was about ecology and as part of the launch at the now defunct Luka gallery, we did an exhibition which was attended by many queer people. I believe that by creating platforms for those at risk of exclusion we are able to reclaim these spaces for ourselves and feel free and safe in the world we live in.
I am socialised to live as a woman, additionally I grew up in the countryside in the Bieszczady Mountains. It is from these experiences that I draw the most in my artistic practice. As cliché as it sounds, I have always been a rebel and I still am. I think that my work is a rebellion against the patriarchal order, against the church, against capitalism, the oppression of the weak, the torture of animals – against everything that I consider unjust and violent according to my own system of values. In an act of dissent and an attempt to work through this personal and social trauma, I made the exhibitions “Odpoczywać to ja będę w grobie” [I will rest when I’m dead] at the ESKAEM Gallery in Gdańsk (2021)5678 and “Córka rolnika” [The Farmer’s Daughter]91011, at the Na Wysokim Poziomie Gallery in Poznań (2021)1213, on the basis of which the exhibition “Na moje żyćko wpłynęła…” (My Life Has Been Influenced by…) at the BWA Warsaw (2022)1415161718, was later created.
Over the years my practice has changed a lot and will probably change more than once. I myself am changing more and more. Also thanks to my art. It was through drag performance that I found the strength to out myself as a transgender person. I often joke that my whole life has been one big perfo, because I’ve done all sorts of strange things to fit into my own ideas of the social role of the woman I thought I was for a very long time. Art, especially performance, has also helped me a lot in discovering my identity. I have been fascinated by drag for many years, which I became interested in towards the end of my studies. I use it as a tool to explore social roles, which allows me to ask questions about my position in society. Sometimes I feel an activist burnout and then I need to distance myself. In drag I can step into different roles and make fun of serious issues. I created my first public performance “Kiss of Fire” together with Mewa Topolska for the exhibition “Attendance List” (2019)1920, at the Obrońców Stalingradu gallery in Szczecin. Then we created House of Gosialiscious – a drag house of which I am all the members.
Thanks to the fact that I have the conditions to realise myself in art, my life has stabilised and I appreciate it very much. Because of my obsessive compulsive disorder and my tendency towards workaholism, I have to be very careful not to burn myself out. I often set myself a schedule, which I try to follow as best as I can. I try not to work more than nine hours in a day, although I don’t always succeed. In addition, I am being treated for depression, anxiety disorders and I am a non-drinking alcoholic, going to therapy for addiction. Sometimes I find it very hard to find the strength to pin everything down and get through from day to day. Luckily I have Szymon, who is my partner, my closest family. We are both creative people and have similar interests. We even did an exhibition together once. We support each other’s practices, we talk a lot, we show each other our work (Szymon records podcasts about socialism and does tattoos). I also have family in the Bieszczady Mountains, but they don’t have much influence on what I do. I can count on support from my sister and from my mum.
I see a lot of differences in the position of artists, I might even add a new category: the queer artistic person. I often experience discrimination and violence first-hand, as do many women and others, despite the fact that we try to put agency in the hands of women and others. I am irritated by places that declare inclusivity and allyship only superficially. I don’t understand why exhibitions are made where ‘men talk about feminism’. I think cis men are easily offended when something doesn’t concern them and should give the floor to others. There are quite a few feminist exhibitions, but art events dedicated to trans people and sex workers are still only done by independent initiatives, grassroots funding. There are a handful of institutions open to such collaborations, such as BWA Warsaw, where no one censored me during the exhibition and the preparations. For the exhibition at BWA Warszawa, ‘Na moje żyćko wpłynęło’, I decided for the first time after coming-out to describe my experiences from the perspective of a transgender person brought up in a conservative village dominated by the Church. The text for the exhibition was written by Joanna Warecha, who, as it turned out, shares many experiences with me in relation to her childhood in the village. In the art world (and beyond) we have a massive problem with the appropriation of space. I’m sick and tired of cis hetero people speaking in a queer context, of doing exhibitions about the countryside without the participation of people from the countryside, and of the text ‘we are all women’. Because we are not.
In addition to the question of the experiences of trans people, I am interested in themes related to history, geology, nature, especially folk history, linked to slavery and colonisation, liberation movements and revolution. When doing research, I like to delve into local legends, which often contain magical and ritualistic themes and are based on a history of disobedience or violence. Even the religious ones, concerning Marian apparitions and miraculous springs.
Text written in collaboration with Bogna Stefanska (2022).
1Image: zin Queer Attack, Bomba Publishing, 2021. Courtesy of the artist.2Image: zin Solidarnx with Ukraine, edited by Malgorzata Mycek and Gabi Skrzypczak, 2022. Courtesy of the artist.
3Image: Zin Forester! Take off your uniform, apologise to mother nature!", Bomba Publishing, 2021. Courtesy of the artist.
4Image: Zin Forester! Take off your uniform, apologise to mother nature!", Bomba Publishing, 2021. Courtesy of the artist.
5„I will rest when I’m dead”, ESKAEM gallery, 2021, see: eskaem.pl/odpoczywac-to-ja-bede-w-grobie-malgorzata-mycek/.
6Image: View of the exhibition “I Will Rest When I’m Dead”, ESKAEM Gallery, Gdansk, 2021, photo by Daria Szczygieł. Courtesy of the artist.
7Image: View of the exhibition “I Will Rest When I’m Dead”, ESKAEM Gallery, Gdansk, 2021, photo by Daria Szczygieł. Courtesy of the artist.
8Image: View of the exhibition “I Will Rest When I’m Dead”, ESKAEM Gallery, Gdansk, 2021, photo by Daria Szczygieł. Courtesy of the artist.
9Image: Małgorzata Mycek, The Farmer’s Daughters, exhibition “The Farmer's Daughter”, Na Wysokim Poziomie Gallery, Poznań, 2021. Courtesy of the artist.
10Image: Małgorzata Mycek, Sunday After Church, exhibition “The Farmer's Daughter”, Na Wysokim Poziomie Gallery, Poznań, 2021. Courtesy of the artist.
11Image: Małgorzata Mycek, Saturday cleaning, exhibition “The Farmer's Daughter”, Na Wysokim Poziomie Gallery, Poznań, 2021. Courtesy of the artist.
12„Farmer’s Dauther”, Na Wysokim Poziomie gallery, 2021, see: uap.edu.pl/2021/05/malgorzata-mycek-corka-rolnika/.
13Image: View of the exhibition “My Life Has Been Influenced by…” in BWA Warszawa, 2022, photo by Bartosz Górka, courtesy of BWA Warszawa.
14Joanna Warecha in conversation with Małgorzatą Mycek „Na moje żyćko wpłynęła…” Małgorzaty Mycek w BWA Warszawa [“May Life Was Influenced by…” by Małgorzata Myce in BWA Warsaw gallery], Magazyn Szum, marzec 2022, see: magazynszum.pl/na-moje-zycko-wplynela-malgorzaty-mycek-w-bwa-warszawa/.
15Image: View of the exhibition “My Life Has Been Influenced by…” in BWA Warszawa, 2022, photo by Bartosz Górka, courtesy of BWA Warszawa.
16Image: View of the exhibition “My Life Has Been Influenced by…” in BWA Warszawa, 2022, photo by Bartosz Górka, courtesy of BWA Warszawa.
18Image: View of the exhibition “My Life Has Been Influenced by…” in BWA Warszawa, 2022, photo by Bartosz Górka, courtesy of BWA Warszawa.
19Image: Małgorzata Mycek, performance “Kiss of Fire”, 2019. Courtesy of the artist.
20Image: Małgorzata Mycek, Natalia Laskowska, Grażyna Olszewska, Iga Świeściak, view of the exhibition “List of Presence”, 2019. Courtesy of the artist.
— urodzone 1993 roku, Sanok – jest osobą artystyczną zajmująca się malarstwem i performansem. Mieszka w Poznaniu. Wychowało się w małej wsi w Bieszczadach. W pracy artystycznej bada wątek peryferyjności, który w mainstreamowym dyskursie jest romantyzowany oraz pomija wiele aspektów związanych z życiem na wsi, takich jak głęboko zakorzeniony seksizm. W projektach Mycek wybrzmiewa zainteresowanie kulturą wernakularną, queerem, oraz aktywistyczne zaangażowanie w bieżące sprawy. W 2020 roku obroniło dyplom magisterski na wydziale Malarstwa i Rysunku na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Wyróżnione w konkursie Allegro Prize 2021 i w 40. Edycji konkursu Marii Dokowicz na najlepszą pracę dyplomową. Finalistu 19. edycji konkursu Artystyczna Podróż Hestii. Do 2022 roku współtworzyło inicjatywę Wydawnictwo Bomba nagrodzoną w ogólnopolskim konkursie Młode Wilki 2019.
Sztukę traktuję jako narzędzie terapeutyczne, wykorzystuję ją do aktywizmu na rzecz osób w dużo gorszej sytuacji niż moja, sztuka jest dla mnie również formą rozrywki. Przez wiele lat robienia przeróżnych rzeczy wykształciłom sobie język do opowiadania o swoich przygodach i ciężkich doświadczeniach. Ogromnie doceniam, gdy inne osoby potrafią się ze mną utożsamić. Zdarza mi się słyszeć, że to co robię pomaga im zmierzyć się ze swoimi problemami lub inspiruje do działania. Dzięki temu czuję spełnienie. Całe życie szukałom akceptacji i w końcu ją znalazłom.
Bycie artystką/osobą artystyczną traktuję jako tożsamość, ale jest to też mój zawód. Aktualnie znalazłom się w punkcie, gdzie tymczasowo mogę utrzymać się z takiej pracy. Zdaję sobie sprawę ze swojej uprzywilejowanej pozycji pod tym względem. Jest wiele osób, które robią świetną sztukę, ale ich praktyka artystyczna schodzi na drugi plan, bo muszą znaleźć inną pracę, żeby się utrzymać. Przez jakiś czas pracowałom równolegle nad projektami artystycznymi oraz w sklepie. Bardzo odbiło się to na moim zdrowiu, do dzisiaj mam problemy ze stawami. W moim przypadku zawód artystki/osoby artystycznej muszę traktować jak pełny etat, bo inaczej nie jestem w stanie dobrze tej pracy wykonywać.
Moja praktyka artystyczna ściśle łączy się z aktywizmem queerowym i feministycznym. Poprzez malarstwo, performans czy wydawanie zinów poruszam tematy, które często wynikają z patriarchalnej przemocy oraz wielu fobii internalizowanych w nas od dziecka, a które są mi znane do szpiku kości. Przykładami może być zin „Queer atak” (2021)1 oraz cały cykl działań które w ramach jego wydania się wydarzyły. Udało się nam zaprosić do współpracy wiele osób queerowych, między innymi Gabi Skrzypczak, która kuratorowała wyjątkową wystawę poświęconą osobom queerowym, gdzie nie było ani jednej pracy osoby cis heteronormatywnej. Wspólnie z Gabi wydałyśmy również zina „Solidarnx z Ukrainą” (2022)2, który był pretekstem do założenia zbiórki pieniędzy dla osób transpłciowych, które nie mogły wyjechać z Ukrainy, pomimo trwającej wojny. W działania pomocowe włączyły się różne osoby, które przekazały prace artystyczne i wsparły nas organizacyjnie. Jako Wydawnictwo Bomba produkuję wystawy i robię ziny, na przykład zin benefitowy dla Wilczyc „Leśniku! Zdejmij mudur, przeproś matkę naturę” (2021)34, czy „Gastro Zin” (2019), w którym nagłaśniałyśmy przemoc ze strony pracodawców oferujących tymczasowe prace wakacyjne w barach i restauracjach. Pierwszy zin Bomby „Trasz Zin” (2018) dotyczył ekologii i w ramach premiery w nieistniejącej już dzisiaj galerii Luka zrobiłyśmy wystawę, w której wzięło udział wiele osób queerowych. Wierzę, że tworząc platformy dla osób narażonych na wykluczenia jesteśmy w stanie te przestrzenie odzyskać dla siebie i poczuć się wolne i bezpieczne w świecie, w którym przyszło nam żyć.
Jestem osobą socjalizowaną do życia jako kobieta, dodatkowo wychowywałom się na wsi w Bieszczadach. To z tych doświadczeń najwięcej czerpię w swojej praktyce artystycznej. Jakkolwiek banalnie to brzmi – od zawsze byłom buntowniczką i nadal nią jestem. Myślę, że moje prace to bunt przeciwko patriarchalnemu porządkowi, przeciwko kościołowi, przeciwko kapitalizmowi, dręczeniu słabszych, męczeniu zwierząt – przeciwko wszystkiemu co według własnego systemu wartości uznałom za niesłuszne i przemocowe. W akcie niezgody oraz próby przepracowania tej osobistej i społecznej traumy, zrealizowałam wystawy „Odpoczywać to ja będę w grobie” w galerii ESKAEM w Gdańsku (2021)5678 oraz „Córka rolnika”91011 w Galerii Na Wysokim Poziomie w Poznaniu (2021)1213, na podstawie których powstała potem wystawa „Na moje żyćko wpłynęło” w BWA Warszawa (2022)1415161718.
Na przestrzeni lat moja praktyka bardzo się zmieniła i pewnie zmieni się jeszcze nie raz. Ja same zmieniam się coraz bardziej. Również dzięki swojej twórczości. To poprzez drag performance znalazłom siłę do wyoutowania się jako osoba transpłciowa. Często żartuję, że całe moje życie to jedno wielkie perfo, bo robiłom różne dziwne rzeczy, by wpasować się w swoje wyobrażenia do społecznej roli kobiety, którą bardzo długo myśłałom że jestem. W odkryciu tożsamości również bardzo pomogła mi sztuka, zwłaszcza performance. Od wielu lat fascynuje mnie drag, którym zainteresowałom się pod koniec studiów. Wykorzystuję go jako narzędzie do badania ról społecznych, które pozwala mi zadawać pytania o moją pozycję w społeczeństwie. Czasem czuję aktywistyczne wypalenie i muszę się wtedy zdystansować. W dragu mogę wchodzić w różne role i żartować z poważnych kwestii. Pierwszy publiczny występ „Pocałunek ognia”1920, w galerii Obrońców Stalingradu w Szczecinie. Potem stworzyłyśmy House of Gosialiscious – dom dragowy, którego wszystkimi członkiniami jestem ja.
Dzięki temu, że mam warunki, by realizować się w sztuce, moje życie się ustabilizowało i bardzo to doceniam. Przez zaburzenia obsesyjne oraz skłonność do pracoholizmu muszę bardzo pilnować, żeby się nie wypalić. Ustalam sobie często grafik, którego staram się przestrzegać najlepiej, jak tylko potrafię. Staram się nie pracować więcej niż dziewięć godzin w ciągu dnia, chociaż nie zawsze mi to wychodzi. Dodatkowo leczę się z depresji, zaburzeń lękowych oraz jestem niepijącą alkoholiczką, chodzę na terapię od uzależnień. Czasami bardzo ciężko mi znaleźć siłę, by spiąć wszystko i przetrwać z dnia na dzień. Na szczęście mam Szymona, który jest moim partnerem, najbliższą rodziną. Oboje jesteśmy osobami kreatywnymi, mamy podobne zainteresowania. Raz zrobiliśmy nawet wspólnie wystawę. Wspieramy się wzajemnie w swoich praktykach, dużo rozmawiamy, pokazujemy sobie swoje prace (Szymon nagrywa podcasty o socjalizmie i robi tatuaże). Mam też rodzinę w Bieszczadach, ale ona nie ma dużego wpływu na to, co robię. Mogę liczyć na wsparcie siostry i od mamy.
Widzę wiele różnic w pozycji artystek i artystów, a nawet pozwolę sobie dodać nową kategorię: queerowa osoba artystyczna. Dyskryminacji i przemocy doświadczam często na własnej skórze, tak samo jak wiele kobiet i innych osób, mimo że próbujemy oddać sprawczość w ręce kobiet i innych osób. Drażnią mnie miejsca, które deklarują inkluzywność i sojusznictwo jedynie powierzchowne. Nie rozumiem, po co robi się wystawy, w ramach których „mężczyźni mówią o feminizmie”. Myślę, że cis mężczyźni łatwo się obrażają, kiedy coś ich nie dotyczy i powinni oddać głos innym. Wystaw feministycznych jest sporo, jednak wydarzenia artystyczne poświęcone osobom trans i osobom pracującym seksualnie nadal robią jedynie niezależne inicjatywy, finansowanie oddolnie. Jest garstka instytucji otwartych na takie współprace, takich jak BWA Warszawa, gdzie w trakcie wystawy i przygotowań nikt mnie nie cenzurował. W ramach wystawy w BWA Warszawa „Na moje żyćko wpłynęło” po raz pierwszy po coming-oucie zdecydowałom się opisać swoje doświadczenia z perspektywy osoby transpłciowej wychowywanej w konserwatywnej wsi zdominowanej przez Kościół. Tekst do wystawy napisała Joanna Warecha, która jak się okazało dzieli ze mną wiele doświadczeń w związku ze swoim dzieciństwem na wsi. W świecie sztuki (i nie tylko) mamy potężny problem z zawłaszczaniem przestrzeni. Mam już dość wypowiedzi osób cis hetero w queerowym kontekście, robienia wystaw o wsi bez udziału osób ze wsi, oraz tekstu „wszyscy jesteśmy kobietami”. Bo nie jesteśmy.
Oprócz kwestii doświadczeń osób trans interesują mnie wątki związane się historią, geologią, przyrodą, zwłaszcza historia ludowa, związana z niewolnictwem i kolonizacją, ruchami wyzwoleńczymi i rewolucją. Robiąc research lubię zagłębiać się w lokalne legendy, które często zawierają wątki magiczne i rytualne i bazują na historii nieposłuszeństwa lub przemocy. Nawet te religijne, dotyczące maryjnych objawień i cudownych źródełek.
Tekst napisany we współpracy z Bogną Stefańską (2022).
1Zdjęcie: Zin Queer Atak, Wydawnictwo Bomba, 2021.6Zdjęcie: Widok wystawy „Odpoczywać to ja będę w grobie”, Galeria ESKAEM, Gdańsk, 2021, fot. Daria Szczygieł.
13Zdjęcie: Widok wystawy „Na moje żyćko wpłynęło” w BWA Warszawa, 2022, fot. Bartosz Górka, dzięki uprzejmości BWA Warszawa.
15Zdjęcie: Widok wystawy „Na moje żyćko wpłynęło” w BWA Warszawa, 2022, fot. Bartosz Górka, dzięki uprzejmości BWA Warszawa.
