Irena Paskali
Irena Paskali (1969, Ohrid), since 2004 lives and works in Cologne, Germany. She graduated at the Faculty of Fine Arts in Skopje, and holds a Master’s degree from the Academy of Media Arts in Cologne. Paskali has held numerous solo exhibitions and participated in numerous international group exhibitions. She is the winner of international residencies and scholarships (in Germany, France, Togo, Russia, Latvia), as well as many awards (in South Korea, Germany, Albania). She works with multiple media, including video, photography, drawing and experimental film. People are always at the center of her work. The themes in her projects are of an engaging character and are a commentary on the fragmentation of cultures and religions and issues of identity and alienation.
Artist statement
A frequently asked question at the beginning of every conversation is “What drew you to art?”. Given that at the age of 14 I decided to go to a high school of art, and focused my education on art since my early teenage years, then I don’t think there is much of a dilemma and conversation as to why I see myself in art. Art is my life‘s pursuit, a way of living that requires being more unconventional than any other profession, where there are no limits to creativity, place of realization or working hours. No retirement. “You don’t become an artist – you’re born one.” To live and to choose art, you have to carry it within yourself and live with it. There are no grand philosophical explanations here. On this, I can mention my photo project “Art is my bread”- so there is nothing else that is more important to me than art.
Artistic research for me is delving deeper into the connection of the development of art, the artist, the connection of the artist with society and the correlation of how the artist develops in it, as well as society in relation to art.
Art is a very important aspect of reality. It has always reflected the reality of the time at which it existed. Artists have always reacted to new situations in society that affected them and had an impact on their personal and social life. Not only at the local level, but also at the global level. I have personally been inspired by such situations that have encouraged me to do more projects related to society. The 2001 photo series “For our own good Made in Macedonia”, for example. The artist is also a product of the country and represents it authentically, heartily and devotedly like all other products that are exported, so the artist should be given more support. Here I would also mention my video projects “On the way to/from Macedonia” (2002) and “At this Bottom” (2023), inspired by the war in Macedonia in 2001. Of course I could not remain indifferent to the whole situation unfolding in front of me, and the only way I could respond was through my artistic language. On a global level, I would mention the video performance “Hoffnung/Hope” (2009-2024); as well as East t(w)o West” (2007).
I work in different media, from staged photography, video, video performance, installations, experimental film, drawing to large format painting, so I can’t really say – THIS project is Irena Pascali and identify only with it. I don’t limit myself in medium, technique or material, I use everything I need to realize my idea. If I think it should be just a video, then so be it, but I always leave room for further development of а project.
Women’s art – feminist art has had some negative connotation in society in the past years or the past century. If I go even further back when women did not have the right to go to the academy, whereas now we have women rectors, and this has changed only in 100 years, then I can say that women have gotten to an advanced “role” in the field of art. But if I compare how women are represented in the collections of museums and galleries, compared to men, then there is still a “long way to go” and to prove themselves. The persistence of women and their emphasis on women’s art, though slow in my opinion, is certainly progressing globally. Women are becoming more and more connected in various platforms and organizations, thus highlighting the emphasis on women’s art. My practice has not changed personally, I continue to do what I do. Perhaps people (from a wider aspect of society) have more information and understanding about women’s creativity. Or maybe it’s just me who feels that way?!
My everyday life varies, I don’t have a particular cliché. As a freelance artist, I set the day according to my commitments.
Satisfied with everyday life?! Ugh, this is one of the hardest questions. However I answer it, it will sound very strange. For me, being satisfied means to stop competing with yourself, to stop setting new goals. So, it means to stay at the level you have achieved. That is impossible for me. I never stop at what I have achieved and I always think to myself “I didn’t do enough, I should have done a little bit more”. It is not a workaholic‘s behavior, for me it is something that is needed as a next step forward. A driver in life and in art, everyday life in any area. If I am only satisfied with the drawing that sells the most, then I will never realize my idea in a video that requires a lot of work and does not sell or is very difficult to sell. In my opinion, being satisfied means not trying to move forward.
Being feminine means nurturing the woman in yourself, both emotionally, internally and externally. Every woman, I believe, has her own femininity which she identifies and lives with.
Fortunately, we live at a time when women are no longer marginalized and rejected, we see women in high positions, but still in art there are situations where women have an unprivileged position.
Today, there are still big differences between being a male and a female artist. Just as in past times, the difference is still present now. Male artists are more represented in galleries and other exhibition spaces. I have been analyzing this topic for 20 years in Germany. There are two factors that play a big role. Men, especially those between the ages of 36-47, are charming, they know how to win someone over and present themselves (I mean by using words), and women who are curators (and there are more and more of them) fall for this charm, sometimes I would even say as if they have never seen men in their lives, and at the same time they behave furiously and hostile towards the women who have applied or should be selected for a project. The situation of women who have a migration background is even worse. This is a situation that I refer to as “A woman is a wolf to another woman”. While men who are in positions such as curators, presidents of associations, museums, galleries, always give priority to young artists (men) along some male line of support. As I mentioned above, I have been following this topic for 20 years in Germany, it has been a topic of heated debate at symposia, but it always ended with the sentence “well, that’s the way it is, it can’t be changed”. So, we continue to live with the attitude that we prioritize the male population in art.
Politics is a part of our everyday life that creates and models our life and puts us in the role of leading actors. It decides our present, the course of our life, our future. This political everyday situation has always inspired me for many projects. My Master’s thesis at the Academy of Media Arts in Cologne was “Politics Art – Art Politics”. Politics and everyday life have influenced, and still influence, my projects. Like the video performance “Hoffnung/Hope” from 2009-2024, which is still ongoing. The performance was recorded on 4 continents in 37 countries, in front of central facilities or buildings in the world. I am doing a running circle that is dedicated to all of us, humans, for the salvation of humanity and its awakening for a better life. I run the circle in front of many important political, historical, financial and religious institutions, places, monuments that have decided and decide on people’s lives, which symbolically, but also realistically represent a great political, economic or religious power in our lives. With the installation “Invisible Border” (2019), which I made at the Kloster Veßra Museum on the occasion of 30 years since the reunification of the two German states, I show that the border and the wall are still present, that the mental border is very strong and still needs a lot of time and energy to be overcome. With a similar response on a global level is the installation “Ich sehe was du nicht siehst” /”I see what you don’t see”(2023- ), it shows the limitations of people, fear of other cultures, nationalities, languages. Instead of expressing will to mutually know each other better, people put themselves in their own limited tunnels of view and path in life, which I call the “intellectual burka”. They present themselves as “multi-culti”, and are masked by the view of only one line and one limited window. This is my open political question of why we live in a perverted Western European world full of various dogmas about “multi-culti”, and yet there is no tolerance for it anywhere. I’m talking about a higher level of everyday life, not about refugees and the like.
The text is a result of the invitation by Ivana Vaseva 2025
1Image: Art is my bread, 2021 Photo 50 x 50 cm
2Image: Art is my bread, 2021 Photo 30 x 70 cm
3Image: Art is my bread, 2021 Photo 30 x 40 cm
4Image: Hoffnung/HOPE Video perfomance 2009-2024, 9 min, Color, 4:3
5Image: Hoffnung/HOPE Video perfomance 2009-2024, 9 min, Color, 4:3
6Image: On the way to/from Macedonia, 2022 10 min, Photo and Video, 2 min 30 sec, Production: Edvud, MTV, Prohelvetia
7Image: On the way to/from Macedonia, 2022 10 min, Photo and Video, 2 min 30 sec, Production: Edvud, MTV, Prohelvetia
8Image: Invisible Border, 2019, Hennebergisches Museum Kloster Veßra, Germany, 24 m x 200cm x 40 cm, Iron
9Image: Ich sehe was du nicht siehst / I see something you don't see, 2023, 800 cm x 200 cm x 100 cm, Wood, Stones, textil, The Vorgebirgspark in Zollstock, Cologne, Germany
10Image: Ich sehe was du nicht siehst / I see something you don't see, 2023, 800 cm x 200 cm x 100 cm, Wood, Stones, textil, The Vorgebirgspark in Zollstock, Cologne, Germany
Ирена Паскали (1969, Охрид), живее и работи во Келн, Германија од 2004 година. Дипломирала на Факултетот за ликовна уметност во Скопје, а магистрирала на Академијата за медијални уметности во Келн, Германија. Паскали има реализирано бројни самостојни изложби и учество во бројни групни изложби од интернационален карактер. Добитничка е на интернационални резиденции и стипендии (во Германија, Франција, Того, Русија, Латвија), како и мноштво награди (во Јужна Кореа, Германија, Албанија). Работи во повеќе уметнички медиуми, како видео, фотографија, цртеж и експериментален филм. Во центарот на нејзината работа секогаш е човекот. Темите во нејзините проекти се со ангажиран карактер и се коментар на фрагментација на културите и религиите и прашањата за идентитетот и отуѓувањето.
Изјава на уметницата
Многу често прашање што се поставува на почетокот на секој разговор е Зошто се занимавате со уметност?“. Ако на 14-годишна возраст се одлучив да одам во средно уметничко училиште и моето образование уште во рани тинејџерски години го насочив во уметноста, тогаш мислам дека нема многу дилема и разговор зошто се наоѓам себеси во уметноста. Уметноста е мојата животна определба, начин на живеење кој бара да биде понеконвенционален од секоја друга професија, каде нема граници на творештво, место на реализирање или пак работно време. Нема пензионирање. „Уметник не се станува – уметник се раѓа“. За да живеете и да се определите за уметност значи треба да ја носите во себе и да живеете со неа. Тука нема големи филозофски објаснувања. Во оваа прилика можам да го спомнам мојот фото проект „Art is my bread“, значи нема што друго што ми е поважно од уметноста.
Уметничкото истражување за мене е навлегување подлабоко во поврзаноста на развојот на уметноста, уметникот, поврзаноста на уметникот со општеството и корелацијата како тој се развива во него и општеството во релација со уметноста.
Уметноста е многу важен аспект на реалноста. Таа отсекогаш ја отсликувала реалноста на времето во кое постоела. Уметникот отсекогаш реагирал на новите ситуации во општеството кои го опфатиле и имале влијание на неговиот личен и општествен живот. Не само на локално ниво туку и на глобално ниво. И јас лично сум била инспирирана од такви ситуации кои ме поттикнале да реализирам повеќе проекти кои се однесувале на општеството. Фото серијата од 2001 година „For our own good Made in Macedonia“, на пример. Уметникот е исто така производ на земјата и веродостојно, искрено и посветено ја претставува како и сите други продукти кои се извезуваат, па треба да му се даде поголема поддршка. Тука би ги спомнала и видеата „On the way to/from Macedonia“ (2002) и „At this Bottom“ (2023), кои беа инспирирани од војната во Македонија во 2001 година. Секако дека не можев да останам рамнодушна на целата ситуација која се одвиваше пред мене, а единствен начин на кој можев да одговорам беше преку мојот уметнички јазик. На глобално ниво би ги навела видеоперформансот „Hoffnung/ Hope (2009-2024); како и East t(w)o West“ (2007).
Јас работам во многу медиуми, од инсценирана фотографија, видео, видеоперформанси, инсталации, експериментален филм, цртеж до голем формат на сликарство, така што навистина не можам да кажам – ОВОЈ проект е Ирена Паскали и да се идентификувам само со него. Јас не се ограничувам во медиум, техника или материјал, користам сè што ми е потребно за да ја реализирам мојата идеја. Ако мислам дека треба да биде само видео, тогаш така и ќе биде, но секогаш оставам простор за понатамошен развој и реализација на проектот.
Женската уметност – феминистичката уметност имала некоја негативна конотација во општеството во минатите години или минатиот век. Ако одам уште подалеку кога жените немале права да одат на академија, а денес се и ректорки, и тоа се променило само за 100 години, тогаш можам да кажам дека жената во областа на уметноста добила напредна „улога“. Но, ако споредам колку се застапени жените во колекциите во музеите и галериите во споредба со мажите, тогаш сè уште има „пат да се изоди“ и докажување. Упорноста на жената и нејзиниот акцент на женска уметност, иако според мене бавна, сигурно напредува на глобално ниво. Жените стануваат сè повеќе поврзани во различни платформи и организации со што го нагласуваат акцентот на женска уметност. Мојата практика лично не се променила, јас го работам она што го работам и понатаму. Можеби луѓето (од поширок аспект на општеството) имаат повеќе информации и разбирање за творештвото на жената. Или пак можеби јас само така чувствувам?!
Моето секојдневие е доста различно, немам одредено клише. Како слободна уметница, јас го одредувам денот според моите обврски.
Задоволни од секојдневието?! Уф, ова е едно од најтешките прашања. Како и да одговорам, ќе звучи многу чудно. Да си задоволен за мене значи да престанеш да се натпреваруваш со себе си и да си поставуваш нови цели. Значи, да останеш на она ниво на кое си дошол. Тоа е за мене невозможно. Никогаш не останувам на она што сум го постигнала и секогаш помислувам „не направив доволно, требаше уште малку повеќе“. Тоа не е „работохоличко“ однесување, тоа е за мене нешто што е потребно како следен чекор понатаму. Двигател во животот и во уметноста, секојдневие во која било област. Ако сум задоволна само со цртежот кој најмногу се продава, тогаш никогаш мојата идеја нема да ја реализирам во видео кое бара многу работа и не се продава или многу тешко се продава. Според мене, да си задоволен значи да не се испробуваш да одиш напред.
Да се биде женствена значи да се негува жената во себе, и емотивно, и внатрешно, и надворешно. Секоја жена, мислам дека, има своја женственост со која таа се идентификува и живее.
За среќа, живееме во време кога жената не е веќе маргинализирана и отфрлена, гледаме жени на високи позиции, но сепак во уметноста има ситуации каде жените имаат непривилегирана позиција.
Во денешно време сè уште постојат големи разлики во тоа да се биде машки и женски уметник. Како во минатите времиња, така и сега, разликата е присутна. Машките уметници се повеќе застапени во галериите и други изложбени простори. Оваа тема ја анализирам 20 години во Германија. Има два фактора кои играат голема улога. Мажите, особено оние на возраст помеѓу 36-47 години, се шармантни, знаат како да освојат и да се претстават (мислам со зборови), а жените кои се кураторки (и сè повеќе ги има) паѓаат на овој шарм, понекогаш и ќе кажам како мажи да не виделе во животот, и во исто време се однесуваат бесно и непријателски спрема жените кои конкурирале или треба да се одберат за некој проект. Уште полоша е ситуацијата на жените кои имаат миграционо потекло. Тука доаѓа до ситуација која јас ја нарекувам „жена на жена е волк“. Додека мажите кои се на позиции како куратори, претседатели на здруженија, музеи, галерии, секогаш даваат приоритет на младите уметници (мажи) по некоја машка линија на поддршка. Како што споменав, оваа тема ја следам веќе 20 години во Германија, се разговарало гласно на симпозиуми, но секогаш завршувало на реченицата „е па така е, тоа не може да се промени“. Значи, се живее понатаму со тој став дека се има приоритет на машката популација во уметноста.
Политиката е дел од нашето секојдневие кое го креира и моделира нашиот живот и нè става во улога на главни актери. Таа ја одлучува нашата денешница, текот на нашиот живот, нашата иднина. Таа политичка секојдневна ситуација секогаш ме инспирирала за многу проекти. Мојата магистерска работа на Академијата за медијални уметности во Келн беше „Политика уметност – уметност политика“. Политиката и секојдневието доста влијаеле, и сè уште влијаат на моите проекти. Како видеоперформансот „Hoffnung/Hope“ од 2009-2024 година, кој сè уште континуирано го правам. Перформансот е снимен на 4 континенти во 37 земји, пред централни објекти или згради во светот. Правам круг со трчање кој е посветен на сите нас, луѓето,за спас на човештвото и негово разбудување за подобро живеење. Кругот го трчам пред многу важни политички, историски, финансиски и религиозни институции, места, споменици кои одлучувале и одлучуваат за животот на луѓето, кои симболично, но и реално претставуваат голема политичка, економска или религиозна моќ во нашите животи. Со инсталацијата „Invisible Border“ (2019), која ја направив во Музејот Клостер Фесра по повод 30 години од обединувањето на двете Германии, прикажувам дека границата и ѕидот се сè уште присутни, дека менталната граница е многу јака и треба уште многу време и енергија да се надмине. Со сличен одговор на глобално ниво е инсталацијата „Ich sehe was du nicht siehst“ /”I see what you don’t see”(2023- ), ја прикажува ограниченоста на луѓето, страв од други култури, националности, јазици. Луѓето наместо да изразат желба за подобро меѓусебно познавање, се ставаат во свој ограничен тунел на поглед и пат во животот, кој го нарекувам „интелектуална бурка“. Се претставуваат како „мулти-култи“, а се маскирани со погледот само на една линија и на еден ограничен прозорец. Ова е мое отворено политичко прашање зошто живееме во еден перверзен западноевропски свет полн со разни догми за „мулти-култи“, а сепак никаде нема толеранција за тоа. Зборувам за едно повисоко ниво на секојдневно живеење, не за теми бегалци и слично.
Текстот е резултат на поканата од Ивана Васева 2025
1Слика: Art is my bread, 2021 година, фотографија 50 x 50 цм
2Слика: Art is my bread, 2021 година, фотографија 30 x 70 цм
3Слика: Art is my bread, 2021 година, фотографија 30 x 40 цм
4Слика: Надеж, видео перформанс 2009-2024 година, 9 мин., Color, 4:3
5Слика: Надеж, видео перформанс 2009-2024 година, 9 мин., Color, 4:3
6Слика: На пат до/од Македонија, 2022 година, фото и видео, 2 мин. 30 сек. Продукција: Едвуд, МТВ, Прохелвеција
7Слика: На пат до/од Македонија, 2022 година, фото и видео, 2 мин. 30 сек. Продукција: Едвуд, МТВ, Прохелвеција
8Слика: Невидлива граница, 2019 година, Hennebergisches Museum Kloster Veßra, Германија 24 м x 200цм x 40 cm железо
9Слика: Ich sehe was du nicht siehst“ / I see something you don't see, 2023 година, 800 цм x 200 цм x 100 цм, дрво, камења, текстил The Vorgebirgspark in Zollstock, Келн, Германија
10Слика: Ich sehe was du nicht siehst“ / I see something you don't see, 2023 година, 800 цм x 200 цм x 100 цм, дрво, камења, текстил The Vorgebirgspark in Zollstock, Келн, Германија
