– born in 1988 in Minsk, Belarus. Artist, researcher and organiser. She works with text, performative practices, and visual art, interweaving notions of celebration, collective choreographies, affect, scores and the political in and beyond post-socialist contexts. She graduated the PhD-In-Practice program at the Academy of Fine Arts Vienna. A co-founder of the self-organised platform WORK HARD! PLAY HARD! and a member of the art and research group Problem Collective. Her texts have been published in pARTisankA, KALEKTAR, TQW Magazin, Paletten, Moscow Art Magazine and others. The artist lives and works in Vienna and Minsk.
Portrait by Alina Desyatnichenko.
Writing, research, and artistic practice are intertwined in my work. I approach theory as practice and a mode of action, and art – as a field of knowledge and productive not-knowing, questioning, searching for a new language and an opportunity to reveal and articulate the hidden, forgotten, and unexpressed in all its complexity and sensuality.
I work with the political dimension of the body, dance and movement, particularly collective choreographies – celebrations, gatherings, and protests – through the media of video essays1, digital collages2, lecture performances and events3.
I am particularly interested in the relationship between performativity and text.
The performance Citing Sources4 addresses different types of texts and movements (from socialist celebrations to the anti-government protests of 2020-21 in Belarus) and traces the relationship between language and action, event and document, a score (understood as any graphic or textual material calling for action and referring to several temporalities at once), and the political.
I often refer to historical materials and events5, popular culture, and my own experiences. Rhymes, intersections, failures, and unexpected meanings are revealed in the collision of different images and narratives through montage and quotation. Thus, the performance lecture burn, on fire, alight, inflamed, glow, ablaze, fervent, go up in smoke6 refers to the format of an academic lecture rich in quotations and special effects of PowerPoint presentations. It addresses the history of (post)socialist official celebrations and spectacles and contemporary rave culture and its political dimension. The text that is read out aloud is assembled from quotations from Soviet texts, contemporary political theory, Western pop culture and author’s writing. Incredibly Relaxing Meditation Music7 plays out the situation of a panel discussion, in which the protagonists – Olia Sosnovskaya, a trajectory tracking the movements from a socialist gymnastics book, vitamin pill and sweat droplets emojis – argue about the notion of exhaustion interrupted by fragments of pop and techno tracks.
I’m a member of several groups. “Work Hard! Play Hard!”8 (working group: Olia Sosnovskaya, Dzina Zhuk, Aleksei Borisionok, Nikolay Spesivtsev) is a self-organised platform that includes an annual event in Minsk, online glossary, collective writing and archive. “WHPH” deals with work and leisure, collective practices and communal living, non-institutional infrastructures, technology, and knowledge presented in performative, participatory, and discursive formats. Our artistic and activist work is embodied in posters, slogans, speculative schemes, and performative workshops. “WHPH” emerged out of a desire to work and be together in Belarus, inviting our comrades from other countries, bringing together diverse groups and atypical spaces, and is made possible by the support and mutual aid of friends and colleagues.
“Problem Collective” (in cooperation with Alesia Zhitkevich, Aleksei Borisionok and Uladzimir Hramovich) works with archives, (post)socialist history of Belarus (particularly strikes)9 and reading practices10. Our central work is a study of the International Red Aid pavilion (Minsk, 1930)11.
As a feminist, I find collective practices and collaboration (with queer initiatives, in particular), working conditions and relationships to be especially important. Here I mean my collaboration with the “DOTYK” queer festival, in which I participated as an artist and co-organiser of “YES, EVERYTHING, NOW” party (2017-2018, together with Aleksei Borisionok and Johan Norling) and a few “WHPH” events12.
Not living in Belarus on a permanent basis, but still addressing its context and histories (including (post)socialist ones) that also impact my place in the international field, I feel that it is equally important for me to work both in Belarus and with a wider context, to trace and maintain postnational connections. Working politically means understanding politics and art in their complexity, not only as the opposition to the current regime, and, despite existing inequalities, not to reduce oneself to the position of a victim of the “exotic Other”. I think this is one of the main challenges of the artists from the so-called “periphery”. When referring to post-socialisms (always in the plural), I assume that just as socialism was not bound to one territory and historical period, nor was it a unified ideology, so post-socialism is a complex perspective involving numerous experiences, desires, actions, imaginations, and potentialities13
Edited by Anna Karpenko and Sophia Sadovskaya (2022).
1Image: Olia Sosnovskaya, The F-word, 2021 (in collaboration with a.z.h.). The video examines modern discourses about fascism in Belarus in the context of the 2020 anti-government protests, see: https://www.ozbroeni.in.ua/watch/13 /. Courtesy of the artist. 2Image: Olia Sosnovskaya, Exercise, 2021 (digital col lage). Courtesy of the artist. 3 Olia Sosnovskaya, Night Disco, together with Aleksei Borisionok and the “Night Movement” (Varvara Gevorgizova, Anastasia Ryabova), within the Kyiv Biennale 2015 “Kyiv School”, the School of Solitude, Closer Club, Kyiv, Ukraine, see: http://theschoolofkyiv.org/schools/67/the-school-of-the-lonesome. Courtesy of the artist. 4Image: Olia Sosnovskaya, Citing Sources, 2021 (performance). Production Centrale Fies_art work space (IT) / Live Works. Photo by Alessandro Sala, courtesy of Centrale Fies. 5Image: Olia Sosnovskaya, Not Yet, Not Yet; Again And Again, 2017. The performance works with the space and stories around the Ilyich Soviet Palace of Culture (1930) in Dnipro, Ukraine. Courtesy of the artist. 6Image: Olia Sosnovskaya, burn, on fire, alight, inflamed, glow, ablaze, fervent, go up in smoke, 2016-2017 (lecture-performance). Photo by Vlad Brăteanu. The text is published in Anrikningsverket Journal No. 1: Convulsion. Courtesy of the artist. 7Image: Olia Sosnovskaya, Incredibly Relaxing Meditation Music, 2019 (lecture-performance). Convulsion. Courtesy of the artist. 8Image: Olia Sosnovskaya, Work Hard! Play Hard! 2016 – present. Courtesy of the artist. 9Image: Olia Sosnovskaya, Problem Collective. Information Stands, 2021. Courtesy of the artist. 10Image: Olia Sosnovskaya, Problem Collective. The Reading Method, 2018. Courtesy of the artist. 11 Olia Sosnovskaya, Pencil inscription: on the representation of violence in Aleksanteri Ahola-Valo's International Red Aid pavilion, Problem Collective / Center for Experimental Museology, V-A-C Press, Moscow, Russia, 2020. See: https://redmuseum.church/nadpis-karandashom-o-reprezentatsii-nasiliya-v-pavilone-mopr-aleksanteri-ahola-valo. Courtesy of the artist. 12 Olia Sosnovskaya, a series of YES EVERYTHING NOW parties at the Dotyk queer festival, 2017-2018, Minsk. See: https://canteena.xyz/YES-EVERYTHING-NOW-2017, Instagram of the Dotyk festival, DOTYK archive of the Dotyk festival. 13 See:(Re)thinking Postsocialism: Interview with Neda Atanasoski and Kalindi Vora.
– нарадзілася ў 1988 годзе ў Мінску, Беларусь. Мастачка, даследчыца і арганізатарка. Працуе з тэкстам, перфарматыўнымі практыкамі і візуальным мастацтвам, пераплятаючы паняцці свята, калектыўных харэаграфій, афекту, партытур і палітычнага ў постсацыялістычных кантэкстах і па-за імі. Кандыдатка доктарскай праграмы па мастацкай практыцы ў Акадэміі мастацтваў Вены. Сузаснавальніца самаарганізаванай платформы “ПРАЦУЙ БОЛЬШ! АДПАЧЫВАЙ БОЛЬШ!” і ўдзельніца мастацка-даследчай групы “Праблемны калектыў”. Яе тэксты публікаваліся ў такіх выданнях, як pARTisankA, KALEKTAR, TQW Magazin, Paletten, Маскоўскі мастацкі часопіс і інш. Жыве і працуе ў Вене і Мінску.
Партрэтнае фота: Аліна Дзесятнічэнка.
У маёй працы пераплятаюцца пісьмо, даследаванне і мастацкая практыка. Тэорыя як практыка і спосаб дзеяння і мастацтва як вобласць веды і прадуктыўнага няведання, запытання, пошук новай мовы і магчымасць выявіць і артыкуляваць схаванае, забытае і невымоўнае ва ўсёй яго складанасці і пачуццёвасці.
Я працую з палітычным вымярэннем цела, танца і руху, у прыватнасці з калектыўнымі харэаграфіямі – святамі, сходамі і пратэстамі – праз нематэрыяльныя медыумы відэа-эсэ1, лічбавых калажаў2, лекцыі-перформансу і падзеі3.
Мяне асабліва цікавіць дачыненне перфарматыўнасці і тэксту.
Перформанс Спіс выкарыстаных крыніц4 звяртаецца да розных тыпаў тэкстаў і рухаў (ад сацыялістычных святаў да антыўрадавых пратэстаў 2020-2021 гг. у Беларусі) і прасочвае адносіны паміж мовай і дзеяннем, падзеяй і дакументам, партытурай (якая разумеецца як любы графічны або тэкставы матэрыял, які заклікае да дзеяння і адносіцца адразу да некалькіх тэмпаральнасцей) і палітычным.
Я часта звяртаюся да гістарычных матэрыялаў і падзей5, папулярнай культуры і ўласнага досведу. У сутыкненні розных вобразаў і наратываў праз метад мантажу і цытавання выяўляюцца рыфмы, перасячэнні, збоі і нечаканыя сэнсы. Так, лекцыя-перформанс “гарэць, палымнець, свяціцца, успыхваць, бліскаць, мігацець, тлець, палаць”6 адсылае да фармату акадэмічнай лекцыі з багатым выкарыстаннем цытат і спецэфектаў Power-Point прэзентацый. Яна звяртаецца да гісторыі (пост)сацыялістычных афіцыйных урачыстасцей і відовішчаў і да сучаснай рэйв-культуры і яе палітычнага вымярэння. Тэкст, які зачытваецца, сабраны з цытат савецкіх тэкстаў, сучаснай палітычнай тэорыі, заходняй поп-культуры і аўтарскага пісьма. Неверагодна расслабляльная музыка для медытацыі7 абыгрывае сітуацыю панэльнай дыскусіі, героі якой – Воля Сасноўская, траекторыя руху з сацыялістычнага зборніка гімнастычных практыкаванняў і эмоджы вітамінкі і кропелек поту – разважаюць пра паняцце знясілення і перабіваюцца фрагментамі поп- і тэхнатрэкаў.
Я ўдзельніца некалькіх груп. “Працуй Больш! Адпачывай Больш!”8 (працоўная група: Воля Сасноўская, Дзіна Жук, Аляксей Барысёнак, Мікалай Спясіўцаў) – гэта самаарганізаваная платформа, якая ўключае штогадовую падзею ў Мінску, анлайн-гласарый, калектыўнае пісьмо і архіў. “ПБАБ” займаецца пытаннямі працы і адпачынку, калектыўных практык і супольнага жыцця, неінстытуцыйных інфраструктур, тэхналогій і веды праз перфарматыўныя, партыцыпатыўныя і дыскурсіўныя фарматы. Наша мастацка-актывісцкая дзейнасць увасабляецца ў постэрах, лозунгах, спекулятыўных схемах і перфарматыўных семінарах. “ПБАБ” паўстала з жадання працаваць і быць разам у Беларусі, запрашаючы таварышаў(к) з іншых краін, аб’ядноўваць розныя групы і нетыповыя прасторы, і стала магчымым дзякуючы падтрымцы і ўзаемадапамозе сяброў і калег.
“Праблемны калектыў” (сумесна з Алесяй Жыткевіч, Аляксеем Барысёнкам і Уладзімірам Грамовічам) працуе з архівамі, (пост)сацыялістычнай гісторыяй Беларусі (у прыватнасці, з забастоўкамі)9 і практыкамі чытання10. Наша цэнтральная праца – даследаванне павільёна МАДР (Мінск, 1930)11.
Калектыўная практыка і супрацоўніцтва, асабліва з квір-ініцыятывамі, умовы працы і ўзаемаадносіны, вельмі важныя для мяне як феміністкі. У прыватнасці, калабарацыя з квір-фестывалем “Дотык”, у якім я прымала ўдзел як мастачка і суарганізатарка імпрэзы “ТАК, УСЁ, ЗАРАЗ” (2017-2018, разам з Аляксеем Барысёнкам і Юханам Норлінгам), а таксама некалькіх падзей у межах “ПБАБ”12.
Паколькі я не жыву ў Беларусі пастаянна, але працую з гэтым кантэкстам і яго гісторыямі – у тым ліку (пост)сацыялістычнымі – якія таксама ўплываюць на маё месца ў міжнародным полi, для мяне важна працаваць адначасова і ў Беларусі, і з больш шырокім кантэкстам: бачыць і падтрымліваць наднацыянальныя сувязі. Працаваць палітычна – азначае разумець палітыку і мастацтва ў іх складанасці, не толькі як апазіцыю існуючаму рэжыму. А таксама, нягледзячы на існую няроўнасць, не зводзіць сябе да пазіцыі ахвяры, «экзатычнага іншага». Думаю, гэта адзін з галоўных выклікаў для мастачак з так званых перыферый. Звяртаючыся да постсацыялізмаў (заўсёды ў множным ліку), я зыходжу з таго, што, як сацыялізм не быў прывязаны да адной тэрыторыі і гістарычнага перыяду і не зʼяўляўся ўніфікаванай ідэалогіяй, так і постсацыялізм – гэта складаная перспектыва, якая ўключае мноства досведаў, жаданняў, дзеянняў, уяўленняў і патэнцыяльнасцей13.
Рэдактаркі Ганна Карпенка і Сафія Садоўская (2022).
1Выява: Воля Сасноўская, Ф-слова, 2021 (сумесна з а.з.ш.). Відэа разглядае сучасныя дыскурсы пра фашызм у Беларусі ў кантэксце антыўрадавых пратэстаў 2020 года, глядзі: https://www.ozbroeni.in.ua/watch/13 /. З дазволу мастачкі. 2Выява: Воля Сасноўская, Практыкаванне, 2021, лічбавы калаж. З дазволу мастачкі. 3 Воля Сасноўская, Начная дыскатэка, 2015, сумесна з Аляксеем Барысёнкам і "Рухам Ноч" (Варвара Геваргізава, Анастасія Рабава), у межах Кіеўскай Біенале 2015 "Кіеўская школа", Школа адзіноты , Клуб Closer, Кіеў, Украіна, глядзі: http://theschoolofkyiv.org/schools/67/the-school-of-the-lonesome. З дазволу мастачкі. 4Выява: Воля Сасноўская, Спіс выкарыстаных крыніц, 2021, перформанс. Production Centrale Fies_art work space (IT) / Live Works. Фота: Алесандра Зала, з дазволу Centrale Fies. 5Выява: Воля Сасноўская, Яшчэ не, яшчэ не; зноў і зноў, 2017, перформанс працуе з прасторай і гісторыямі вакол савецкага Палаца культуры імя Ільіча (1930) у Дняпры, Украіна. З дазволу мастачкі. 6Выява: Воля Сасноўская, гарэць, палымнець, свяціцца, успыхваць, бліскаць, мігацець, тлець, палаць, 2016-2017, лекцыя-перформанс. Фота: Улад Брэціану. Тэкст (на англійскай мове) апублікаваны ў Anrikningsverket Journal No. 1: Convulsion. З дазволу мастачкі. 7Выява: Воля Сасноўская, Неверагодна расслабляльная музыка для медытацыі, 2019, лекцыя-перформанс. З дазволу мастачкі. 8Выява: Воля Сасноўская, Працуй Больш! Адпачывай Больш 2016 – цяперашні час. З дазволу мастачкі. 9Выява: Воля Сасноўская, Праблемны калектыў. Інфармацыйныя стэнды, 2021. З дазволу мастачкі. 10Выява: Воля Сасноўская, Праблемны калектыў. Метад чытання, 2018. З дазволу мастачкі. 11 Воля Сасноўская, Надпіс алоўкам: аб рэпрэзентацыі гвалту ў павільёне МАДР Алексантэры Ахола-Вала, Праблемны калектыў / Цэнтр эксперыментальнай музеалогіі, V-A-C Press, Масква, Расія, 2020, глядзі: https://redmuseum.church/nadpis-karandashom-o-reprezentatsii-nasiliya-v-pavilone-mopr-aleksanteri-ahola-valo. З дазволу мастачкі. 12 Воля Сасноўская, серыя імпрэз ТАК, УСЁ, ЦЯПЕР на квір-фестывалі "Дотык", Мінск. Глядзі: https://canteena.xyz/YES-EVERYTHING-NOW-2017, Instagram фестываля "Дотык", DOTYK Aрхіў фестываля "Дотык". З дазволу мастачкі. 13Глядзі: (Re)thinking Postsocialism: Interview with Neda Atanasoski and Kalindi Vora.