Monika Osiecka
– born in 1965, Milan. Sculptor and writer, graduate of the Warsaw Academy of Fine Arts, Grzegorz Kowalski’s Sculpture Studio. She came to sculpture through her fascination with the culture of Italy and Iran, where she spent her childhood and early youth. She studied Persian and Italian philology at the University of Warsaw and then went on to study at the Academy of Fine Arts, where she graduated in 1994. She creates female nudes and abstract sculpture in stone. Notes and self-commentaries on her own work and life have accompanied her since her studies. Their poetic form and unusual intimacy translated into the creation of the book Fragments of a Mirror – a rare in Polish literature record of creative self-awareness and female experience. She is the author of the 2014 monument in Montormel in Normandy, for General Stanislaw Maczek, entitled “Wings of Peace”.
My organic statement, spontaneously written for years, with varying intensity, in the form of loose notes, is a book published in 2011 by słowo obraz/terytoria publishing house, entitled Mirror Fragments1.
It seems to me that it contains everything I had to say, everything I felt, everything that was urgently important to me in terms of my condition as an artist, woman and mother.
I began my studies at the Faculty of Sculpture at the Academy of Fine Arts in Warsaw in 1994 and graduated in 1998. I did not meet anyone important who could help me in my artistic development or in developing my awareness of what art is. Both during my studies and after graduation I followed my own, completely separate path and remained in a considerable, and sometimes even complete, isolation from artistic circles or cultural institutions.
Certainly, being a sculptor has become the core of my identity.
I was shaped to a large extent by the artists and their contexts of artistic life, in particular by those I met at the International Sculpture Symposia, to which I started travelling all over Europe from 1992. It was thanks to them that I was able to break free, in a natural way, from the stagnation I felt at the Academy of Fine Arts and from the chauvinistic treatment I received from the professor in my studio.
I was born in Italy, I knew three foreign languages fluently and two more at an intermediate level. I never felt that my identity was particularly connected to Poland – by the time I finished my studies, I had spent 1/3 of my life abroad and I actually felt much better there than at home.
I do art because it’s practically the only space where I’ve always felt perfectly in place, completely happy, fulfilled and strong. Everyday life, even very good life, always contained some shadow, some other side. Apart from that, I couldn’t do anything else.
In my works I talk about my personal experiences as a woman and as a human being going through the stages of life. I do not analyse this subject intellectually, but it often comes to light in the course of my work. Strong emotions emerge then as well, but I do not try to identify or name them and they are somehow “let in” to the work. This happens through creative and physical effort. In a way, my sculptures become themselves. Often, it is only while I am working that I realise what the work is about.
My studio can be any fenced-in corner of a meadow or garden where I can get a third phase for my compressor and ordinary electricity for my grinders. I still need an air temperature between 20 and 28 degrees and an umbrella from the sun. I can bring my tools with me every time. Anyway, I am a minimalist in this area. I believe that if you have the idea and, above all, the desire, the tools are secondary. Once, having only a small grinder with variable speed and a few spare discs, I carved a very precise female nude in granite, a bas-relief. You can. Now, years later, I have a small set of tools, but they are very specific, often favourites – a Portuguese hammer, for example, in which I only replace the handle every few years – and well chosen. What interests me most is the time spent with the sculpture itself. The time when every move depends only on me, no one can impose anything on me, when I am free. This is my freedom.
My favourite material is stone: marble, alabaster. When working in stone, you have a large space of freedom. The dialogue then takes place between me and the material, which gently yields if only it is approached with feeling and knowledge. I have been working in this duo since 1992!
Stone crept into my life very early on, when I lived in Tehran, on the Persepolis plateau surrounded by the hot desert. I suspect that maybe even earlier – I had already come to know it in Italy, as a friendly material surrounding me from everywhere: in small old hilltop towns, in medieval and renaissance walled cities that blossom all over the Apennine peninsula.
For many years, I worked in Carrara, doing various projects, renting space at Studio da Nicoli, or with sculptors I knew.
Gradually, from figurative, intuitive sculpture, made directly in the material, i.e. with absolutely no model, I moved – meandering a little – to abstraction. For a few years now, I have been interested in choosing such a solid which bears traces of its history and has its own “wild side”, marks created during processing in the quarry – traces of mechanical tools or large hand chisels. I try to write my own form into such a block, as if it were a bit too big for a given piece of marble. The effect is that in some points there is “not enough stone” and eventually the sculpture looks as if it had a chipped corner or edge. In fact, the process was the opposite, the stone fitted into the form as best it could, only originally it was gone in certain places. Then two times intertwine in one work – the past of the stone with the present of my form which I put on it23.
Over time, it turned out that my figurative sculptures were well received by the public, and they give me a financial basis for living4. Abstract sculptures remain, for the most part, with me. I say this in the context of the Polish market. I have never been able to take good care of the promotion of my work. Although I have never been associated with any cultural institution and I have mostly organised my own exhibitions, I think that over the years I have managed to gather around me a group of people who like my work.
Of course, I believe that women are extremely implicated in an oppressive system and have internalized the mechanisms of violence that men use to wield power. Violence against women is a cultural standard that we actually get with our mother’s milk. Feminism is my default ideology. Although it is supposedly the duty of every thinking person to help the oppressed, I have so far only supported wolves, and for several years now, dogs as well. The suffering of animals is unbearable for me5.
In my experience, if a woman artist wants to do something for herself, for her art, she has to do it with full commitment – no one will do it for her. You have to fight, you don’t give in, you don’t let go of things and you have to be very careful about the help offered by men because everyone who ‘selflessly gives’ something to a woman-artist has their own interest in it – they most likely want to buy her, make her dependent, control her. Paradoxically, what attracts these people the most is the freedom of a woman-artist. It is necessary not to deviate from one’s path, from the idea for one’s own art, and to pursue it consistently. It is worth listening to yourself, following your inner compass, trusting yourself and not giving up. Many people just want to use you and then leave you stranded.
I am also a poet, maybe even a writer. In prose and poetry I express my collisions with the world on a scale of 1:1. The texts come to me suddenly, as if under pressure, and demand an outlet. I release this energy onto paper and for a while I am at peace. What I write down, I give to print almost unchanged. This is the best way.
The statement was written by Monika Osiecka (2021).
1Monika Osiecka, Mirror Fragments, 2011, fragments, eds. słowo/obraz terytoria, Gdańsk, 2011, see: https://secondaryarchive.org/wp-content/uploads/2021/03/1-2.pdf.2Image: Monika Osiecka, untitled, 2018, marble. Courtesy of the artist.
3Image: Monika Osiecka, untitled, 2018, marble - reverse of the sculpture from the second footnote. Courtesy of the artist.
4Image: Monika Osiecka, Sculpture for Kora, 2020. Courtesy of the artist.
5Image: Monika Osiecka. Courtesy of the artist.
– urodzona 1963 w Mediolanie. Rzeźbiarka i pisarka, absolwentka warszawskiej ASP, Pracowni Rzeźby Grzegorza Kowalskiego. Do rzeźby dochodziła poprzez fascynacje kulturą Włoch oraz Iranu, gdzie spędziła dzieciństwo i wczesną młodość. Studiowała filologię perską oraz włoską na Uniwersytecie Warszawskim, aby następnie podjąć studia na ASP, gdzie w 1994 r. obroniła dyplom. Tworzy akty kobiece i rzeźbę abstrakcyjną w kamieniu. Zapiski i autokomentarze na temat własnej twórczości i życia towarzyszą jej od czasu studiów. Ich poetycka forma i niezwykła intymność przełożyły się na powstanie książki Fragmenty Lustra, która jest rzadkim w literaturze polskiej zapisem twórczej samoświadomości i kobiecego doświadczenia. Jest autorką zrealizowanego w 2014 pomnika na Maczudze, Montormel, w Normandii, dla gen. St.Maczka, pt. “Skrzydła Pokoju”.
Mój organiczny statement, spontanicznie pisany latami, z różnym natężeniem, w formie luźnych notatek, to wydana w 2011 przez wydawnictwo słowo obraz/terytoria książka, pod tytułem Fragmenty Lustra1.
Tam, wydaje mi się, zawarłam wszystko, co miałam do powiedzenia, co czułam, co było dla mnie paląco ważne a’ propos mojej kondycji artystki, kobiety i matki.
Studia na Wydz. Rzeźby na warszawskiej ASP rozpoczęłam w 1994, a ukończyłam w 1998. Nie spotkałam ważnej osoby, która pomogłaby mi w rozwoju artystycznym, ani w rozwinięciu świadomości czym jest sztuka. Zarówno podczas studiów jak i po ich zakończeniu poszłam swoją, całkowicie odrębną drogą i pozostałam w sporej, a okresami i całkowitej izolacji od środowisk artystycznych czy instytucji kultury.
Na pewno bycie rzeźbiarką stało się rdzeniem mojej tożsamości.
W dużym stopniu ukształtowali mnie artyści i ich konteksty życia artystycznego, w szczególności ci, spotkani na Międzynarodowych Sympozjach Rzeźby, na które zaczęłam jeździć od 1992 roku po całej Europie. Dzięki nim wyrwałam się, w dość naturalny sposób z marazmu, który odczuwałam na ASP oraz od doświadczenia szowinistycznego traktowania przez profesora, u którego byłam w pracowni.
Urodziłam się we Włoszech, znałam płynnie trzy języki obce, a dwa kolejne na poziomie średnio-podstawowym. Nigdy nie czułam, że moja tożsamość jest szczególnie związana z Polską – w momencie kończenia studiów 1/3 życia spędziłam za granicą i w zasadzie dużo lepiej czułam się tam, niż w kraju.
Zajmuję się sztuka, ponieważ to praktycznie jedyna przestrzeń, w której czułam się zawsze idealnie na swoim miejscu, całkowicie szczęśliwa, spełniona i silna. Życie codzienne, nawet bardzo dobre, zawsze zawierało w sobie jakiś cień, jakąś drugą stronę. Poza tym, nie potrafiłam robić niczego innego.
W swoich pracach mówię o moich osobistych doświadczeniach jako kobiety i człowieka doświadczającego kolejnych etapów życia. Temat ten nie jest dla mnie przedmiotem intelektualnej analizy – często natomiast ujawnia się w trakcie pracy. Pojawiają się wówczas także silne emocje, ale nie próbuję ich zidentyfikować, ani nazwać i zostają one niejako “wpuszczone” w daną pracę. Dzieje się to dzięki wysiłkowi twórczemu i fizycznemu. Moje rzeźby niejako stają się. Często dopiero podczas pracy uświadamiam sobie, o czym naprawdę dana praca mówi.
Moja pracownią może być każdy ogrodzony zakątek łąki czy ogrodu, gdzie dostanę trzecią fazę do kompresora i zwykły prąd do szlifierek. Potrzebna mi jeszcze temperatura powietrza pomiędzy 20, a 28 stopni i parasol od słońca. Narzędzia mogę każdorazowo przywozić ze sobą. Zresztą w tym zakresie jestem minimalistką. Uważam, że jeśli jest pomysł i przede wszystkim – chęć – narzędzia są drugorzędne. Kiedyś, mając tylko małą szlifierkę, ze zmienną prędkością obrotów i kilka zapasowych tarcz, wyrzeźbiłam w granicie bardzo precyzyjny akt kobiecy, płaskorzeźbę. Można. Teraz, po latach, mam niewielki zestaw narzędzi, ale są bardzo konkretne, często ulubione – np. portugalski młotek, w którym wymieniam co parę lat tylko trzonek – i dobrze dobrane. Najbardziej interesuje mnie sam czas spędzony przy rzeźbie. Czas, w którym każdy ruch zależy tylko ode mnie, nikt nie może niczego mi narzucić, gdy jestem wolna. To jest moja wolność.
Moim ukochanym materiałem jest kamień: marmur, alabaster. Podczas pracy w kamieniu ma się dużą przestrzeń wolności. Dialog rozgrywa się wtedy między mną a materiałem, który łagodnie poddaje się, jeśli tylko podchodzę do niego z uczuciem, szacunkiem i wiedzą. W tym duecie działam już od 1992 roku!
Kamień wkradł się w moje życie bardzo wcześnie, gdy mieszkałam w Teheranie, na płaskowyżu otoczonym gorącą pustynią, a może jeszcze wcześniej – już we Włoszech, jako przyjazny, zewsząd otaczający mnie materiał: w małych, starych miasteczkach na wzgórzach, w średniowiecznych i renesansowych miastach otoczonych murami, które wykwitają na całym półwyspie apenińskim.
Przez wiele lat, pracowałam w Carrarze, realizując różne projekty, wynajmując miejsce w Studio da Nicoli, lub u znajomych rzeźbiarzy.
Stopniowo od rzeźby figuratywnej, intuicyjnej, robionej bezpośrednio w materiale, tzn. bez modelu, przeszłam do abstrakcji. Od kilku lat zależy mi na tym, aby wybrać taką bryłę, która nosi na sobie ślady swojej historii znaki powstałe podczas obróbki w kamieniołomie – ślady narzędzi mechanicznych lub wielkich dłut ręcznych oraz ma swoją “dziką stronę” – naturalną fakturę bryły oderwanej od większej skały. Staram się wpisać w taką bryłę swoją formę, jakby minimalnie za dużą na dany kawałek marmuru. Efekt jest taki, że kamienia w niektórych punktach jakby “nie starcza” i ostatecznie rzeźba wygląda, jakby miała ukruszony jakiś rożek czy krawędź. W rzeczywistości proces był odwrotny, kamień jak najlepiej wpisał się w formę, tylko pierwotnie w pewnych miejscach już go nie było. W jednej pracy splatają się wtedy dwa czasy – przeszłość kamienia z czasem teraźniejszym mojej formy, którą na niego nakładam23.
Z czasem okazało się, że moje rzeźby figuratywne spotkały się z dobrym przyjęciem publiczności, i to one dają mi podstawę finansową życia4. Rzeźby abstrakcyjne w dużej mierze pozostają, jak na razie, ze mną. Mówię to w kontekście rynku polskiego. Nigdy nie umiałam dobrze zadbać o promocję swojej twórczości, ale mimo, że nie byłam związana z żadną instytucją kultury i najczęściej sama organizowałam sobie wystawy, wydaje mi się, że z biegiem lat udało mi się zebrać wokół siebie grono osób, które lubią moją twórczość.
Oczywiście uważam, że kobiety są w niezwykły sposób uwikłane w opresyjny system i mają zinternalizowane mechanizmy przemocy, którymi operują mężczyźni, żeby posiadać władzę. Przemoc wobec kobiet to standard kulturowy, który właściwie dostajemy z mlekiem matki. Feminizm jest moją defaultową ideologią. Wprawdzie podobno obowiązkiem każdego myślącego człowieka jest pomoc uciśnionym, ja dotychczas wspierałam tylko wilki, i psy. Cierpienie zwierząt jest dla mnie nie do zniesienia5.
Z mojego doświadczenia wynika, że jeśli kobieta-artystka chce coś zrobić dla siebie, dla swojej sztuki, musi to realizować z pełnym zaangażowaniem sama, bazując n swoich możliwościach i sile. Trzeba walczyć, nie ustępować, nie odpuszczać spraw i bardzo uważać na pomoc oferowaną przez mężczyzn, ponieważ prawie każdy, kto coś kobiecie-artystce “bezinteresownie” daje, ma w tym swój interes. Paradoksalnie tym, co najbardziej te osoby przyciąga, jest wolność kobiety-artystki. Należy nie odstępować od swojej drogi, pomysłu na własną sztukę i konsekwentnie go realizować. Warto słuchać siebie, kierować się swoim wewnętrznym kompasem, sobie ufać, nie poddawać się. Wiele osób może chcieć cię tylko użyć i następnie zostawić na mieliźnie.
Jestem również poetką, może i pisarką. W prozie poetyckiej i wierszach daję wyraz swoim zderzeniom ze światem w skali 1:1. Teksty przychodzą do mnie nagle, jakby pod ciśnieniem i domagają się ujścia. Wypuszczam tą energię na papier i na jakiś czas mam spokój. To, co zapiszę, prawie w niezmienionej formie daję do druku. Tak jest najlepiej.
Autorką statementu jest Monika Osiecka (2021).
1Monika Osiecka, Fragmenty Lustra, 2011, fragmenty książki, wyd. słowo/obraz terytoria, Gdańsk, 2011, zob.https://secondaryarchive.org/wp-content/uploads/2021/03/1-2.pdf.2Zdjęcie: Monika Osiecka, bez tytułu, 2018, marmur. Dzięki uprzejmości artystki.
