Agnieszka Kalinowska
– born in 1971. Creates mainly sculptures and video works, but also paintings, drawings and photographs. She focuses on social problems seen from the perspective of an individual, often excluded or stigmatized. Her sculptures, created from ordinary materials (straw, paper, string), are poetic and emotionally charged commentaries on the processes occurring in society. Her works, however, always balance on the verge of abstraction; they are far from the literalism of critical art.
I ANALYZE MARGINALIZED PROBLEMS
All my works refer to the fate of people placed in a specific geopolitical situation, affecting their everyday choices and emotions. I analyze the mechanisms ruling the world and the individuals functioning in it. Politics – an artificial creation, creates many complications for living organisms. Nature defends itself against artificial segregations and guidelines.
I speak about people who live at the bottom of the social ladder. They are hardly visible, pushed beyond the margins1 2 3 of a system designed not for them. This is the slavery of our time. The work WELCOME (created in two versions) speaks of a purely diplomatic greeting of guests, whom we welcome only for utilitarian reasons. Segregation takes place already at the border456 of controlled territories.
I often analyze the state of constant insecurity and utopian attempts to seek asylum. I have done a lot of sculptures on this subject, depicting fragments of fences78910, intended to mark the inviolability of territory. The sculpture My home is my fortress demonstrates the fallacy of this claim11. We constantly need freedom, a safe breath. Drawings Kryjówka/Hiding Place12 are heavy plates bolted to the wall. They represent copies of photographs of the largest forests from around the globe. Imprinted on paper by carbon paper with a thin tool, they resemble old maps of non-existent places. On the wall, they have merged into a safe path, through places less – because it is more difficult as controlled by existing earthly regimes.
The Watering hole13 installation launches into the broad topic of rituals of power, of authority, of using people’s atavistic tendencies to manipulate them. Knowledge of the mechanism of natural instincts on human choices helps to manage even the most enlightened individuals. On the other hand, our primal instincts are perhaps the last resort protecting us from self-destruction.
An important element of my art is the process of creation. All media are equivalent and I often combine different techniques. In sculptures I use the simplest materials. The paintings are made using a naive, yet rigorous, technique of piecing together pieces of straw14151617. It’s a window to the World, often also stills from my films. Sculptures, often hung on the wall,1819 comment on socio-political reality, which in different periods shapes different forms that function with us every day20. Using metaphors, I create new floodplains of thought, like the dried clay river/sculpture Archive that cuts through the large gallery space forcing visitors to seek passage to the other bank. Traces of imprinted shoes can be seen, archiving human actions. In fact, they are immediately washed away by the water current21. Sometimes the exhibited sculpture is an important element of the scenography in the video22 or conversely, the video is one piece of the sculptural puzzle of the installation. The projections can also be a fragment of the space in which we find ourselves23. The films are the result of a social experiment, created live in front of the camera2425.
The uncommonness of a film set is meant to strip my actors of the routine of their daily thoughts. Sometimes they choose to process their memory and give us fiction to believe. It all adds up to the fabric of real life. In older films I am both behind and in front of the camera.
I cannot create within the hermetic confines of the art world. Contemporary art in its demands fights against the inequality of people, nature, violence… It goes hand in hand with the protests of people in the street. An artist who is afraid is an artist without a voice. In the twenty-first century I still look and read with disbelief about the different treatment of artists of different sex or from different regions of the world. Artists fight for others, but also for themselves.
The text was written in collaboration with Anna Kowalska (2020).
1Image: Agnieszka Kalinowska, Doormen, 2006-2007, six-channel video installation. Courtesy of the artist.2Image: Agnieszka Kalinowska, Silencer/Tłumik, 2011, single-channel video, collection Art Muzeum Łódź. Courtesy of the artist and Art Museum Łódź.
3Image: Agnieszka Kalinowska, Przeciąg, 2009, single channel video, sculpture. Courtesy of the artist.
4Image: Agnieszka Kalinowska, Welcome, 2011, string, 90 x 350 x 10 cm, collection NOMUS, Gdańsk. Courtesy of the artist and NOMUS Gdańsk.
5Image: Agnieszka Kalinowska, Welcome, 2014, corroded iron, Czech Republic – Austria border. Courtesy of the artist.
6Image: Agnieszka Kalinowska, Welcome, 2014, corroded iron, Czech Republic – Austria border. Courtesy of the artist.
7Image: Agnieszka Kalinowska, Ciężki biały/Heavy White, 2009, paper string, 87 x 6 x 120 cm. Courtesy of the artist.
8Image: Fence, part of the installation “Draughty House”, 2009 paper string, 200 x 1000 cm. Courtesy of the artist.
9Image: Agnieszka Kalinowska, Fence (Somalia)/Ogrodzenie(Somalia), 2010, paper string, newspaper, 205 x 405 cm. Courtesy of the artist.
10Image: Agnieszka Kalinowska, Zabezpieczenie/ Protection, 2008, paper string, 130 x 25 x 130 cm. Courtesy of the artist.
11Image: Agnieszka Kalinowska, My home is my fortress, 2006, straw, cotton string, 53 x 74 x 77 cm, FNAC Paris collection. Courtesy of the artist and FNAC Paris
12Image: Agnieszka Kalinowska, Kryjówka/Hiding Place, 2016, drawings (copies of photographs made with carbon paper), paper on MDF, 106 x 84 x 4 cm each. Courtesy of the artist.
13Image: Agnieszka Kalinowska, Watering Hole, 2016, installation – branches barked by wild animals, noble metal, linen string, stones, single channel video, sound, rzeźba/main sculpture ca. 350 x 600 x 30 cm. Courtesy of the artist.
14Image: Agnieszka Kalinowska, Peace, Love and Freedom, 2011, straw on lining, MDF, 51 x 43 cm. Courtesy of the artist.
15Image: Agnieszka Kalinowska, No Owner/Bez właściciela, 2011, straw on lining, MDF, 51 x 43 cm. Courtesy of the artist.
16Image: Agnieszka Kalinowska, Holidays/Wakacje, 2011, straw on lining, MDF, 51 x 43 cm. Courtesy of the artist.
17Image: Agnieszka Kalinowska, bez tytułu (Ludzie)/no title (People), 2011, straw on lining, MDF, 51 x 43 cm. Courtesy of the artist.
18Image: Agnieszka Kalinowska, Atavism, 2019, paper string, 45 x 225 cm. Courtesy of the artist.
19Image: Agnieszka Kalinowska, Wygasły neon (Atlantic)/Extinguished Neon Sign (Atlantic), 2011, straw, linen string, silicone paint, 50 x 127 cm. Courtesy of the artist.
20David Rhodes, Watering Hole by Agnieszka Kalinowska, 2016, exhibition catalogue Centre of Contemporary Art Łaźnia, Gdańsk.
21Image: Agnieszka Kalinowska, Archive, 2018, clay, 3000 x 400 x 30 cm. Courtesy of the artist.
22Agnieszka Kalinowska, Draughty House/Przeciąg, 2009, single channel video, 62'47''.
23Image: Agnieszka Kalinowska, Emergency exit, 2005, multi-channel video installation 8'14'', collection Art Museum Łódź. Courtesy of the artist and Art Museum Łódź.
24Image: Agnieszka Kalinowska, Wielka scena/Great Scene, 2005, two-channel video installation, 24'35'', collection Zachęta – National Gallery of Art. Courtesy of the artist and Zachęta – National Gallery of Art.
25Image: Agnieszka Kalinowska, Wielka scena/Great Scene, 2005, two-channel video installation, 24'35'', collection Zachęta – National Gallery of Art. Courtesy of the artist and Zachęta – National Gallery of Art. During the making of the film Wielka scena/Great Scene in Moscow, I was standing in the cold in a thin dress in front of the entrances to theaters. In one of them (MChat Theatre) a performance was about to start. People, not seeing the camera, spontaneously reacted to a woman freezing at -30 degrees C, afraid or waiting for something/someone. The second (House of Culture in Dubrovka) was closed since the attack by Chechen militants. Here I was under observation of people and militia, whose special unit guarded the place day and night.
– urodzona w 1971. Tworzy głównie rzeźbę i wideo ale też obrazy, rysunki czy fotografie. Koncentruje się na problemach społecznych widzianych z perspektywy jednostki, często wykluczonej bądź napiętnowanej. Tworzone przez nią ze zwykłych materiałów (słoma, papier, sznurek) rzeźby są pełnymi poezji i ładunku emocjonalnego komentarzami zachodzących w społeczeństwie procesów. Jej prace balansują jednak zawsze na granicy abstrakcji, obca jest im dosłowność sztuki krytycznej.
ANALIZUJĘ PROBLEMY SPYCHANE NA MARGINES
Wszystkie moje prace odnoszą się do losu ludzi umiejscowionych w konkretnej sytuacji geopolitycznej, wpływającej na ich codzienne wybory i emocje. Analizuję mechanizmy rządzące światem i funkcjonującymi w nim jednostkami. Polityka – twór sztuczny, tworzy wiele powikłań organizmów żywych. Natura broni się przed sztucznymi segregacjami i wytycznymi.
Mówię o ludziach, którzy żyją na dole drabiny społecznej. Są mało widoczni, wypierani poza margines123 systemu stworzonego nie dla nich. To jest niewolnictwo naszych czasów. Praca WELCOME (powstała w dwóch wersjach) mówi o czysto dyplomatycznym przywitaniu gości, których oczekujemy jedynie z utylitarnych względów. Segregacja odbywa się już na granicy456 kontrolowanych terytoriów.
Często analizuję stan ciągłego braku poczucia bezpieczeństwa i utopijne próby szukania azylu. Zrobiłam na ten temat dużo rzeźb przedstawiających fragmenty ogrodzeń78910, z założenia mających zaznaczać nietykalność terytorium. Rzeźba Mój dom jest moją twierdzą mówi o złudności tego twierdzenia11. Nieustannie potrzeba nam wolności, bezpiecznego oddechu. Rysunki Kryjówka12 to ciężkie przyśrubowane do ściany grube płyty. Przedstawiają kopie zdjęć największych lasów z całej kuli ziemskiej. Odciśnięte na papierze przez kalkę węglową za pomocą cienkiego narzędzia, przypominają stare mapy nieistniejących miejsc. Na ścianie połączyły się w bezpieczną drogę, przez miejsca mniej – bo trudniej, kontrolowane przez istniejące ziemskie reżimy.
Instalacja Wodopój13 zapoczątkowuje szeroki temat rytuałów siły, władzy, wykorzystywania atawistycznych skłonności ludzi do manipulowania nimi. Znajomość mechanizmu działania naturalnych instynktów na wybory człowieka pomaga zarządzać nawet najbardziej oświeconymi jednostkami. Z drugiej strony nasze pierwotne instynkty są być może ostatnią deską ratunku chroniącą przed samozagładą.
Ważnym elementem mojej twórczości jest proces powstawania. Wszystkie media są równoważne i często łączę różne techniki. W rzeźbach używam najprostszych materiałów. Obrazy wykonane są naiwną, ale rygorystyczną, techniką wyklejania kawałkami słomy14151617. To okno na Świat, niejednokrotnie też kadry z moich filmów. Rzeźby, często powieszone na ścianie1819, komentują rzeczywistość społeczno-polityczną, która w różnych okresach kształtuje inne formy, funkcjonujące z nami na co dzień20. Operując metaforami, tworzę nowe rozlewiska myśli, jak wyschnięta gliniana rzeka/rzeźba Archiwum, która przecina dużą przestrzeń galerii zmuszając zwiedzających do szukania przejścia na drugi brzeg. Widać ślady odciśniętych butów, archiwizujące ludzkie działania. W rzeczywistości zmywa je natychmiast nurt wody21. Bywa, że eksponowana rzeźba jest ważnym elementem scenografii w video22 lub odwrotnie, to video jest jednym z elementów układanki rzeźbiarskiej instalacji. Projekcje mogą być też fragmentem przestrzeni, w której się znajdujemy. Filmy to efekt społecznego eksperymentu, tworzonego na żywo przed kamerą232425.
Niecodzienność planu filmowego ma pozbawić moich aktorów rutyny codziennych przemyśleń. Czasami decydują się na przetwarzanie swojej pamięci i przekazują nam fikcję, w którą mamy uwierzyć. Wszystko składa się na tkankę prawdziwego życia. W starszych filmach jestem zarówno za, jak i przed kamerą.
Nie mogę tworzyć w warunkach hermetycznego zamknięcia art worldu. Sztuka współczesna w swoich postulatach walczy z brakiem równouprawnienia ludzi, natury, przemocą… Idzie ramię w ramię z protestami ludzi na ulicy. Artysta, który się boi, jest artystą bez głosu. W XXI w. ciągle z niedowierzaniem patrzę i czytam o różnym traktowaniu artystów innej płci, czy z różnych regionów Świata. Artyści walczą o innych, ale też i o siebie.
Tekst powstał we współpracy z Anną Kowalską (2020).
1Zdjęcie: Agnieszka Kalinowska, Doormen, 2006-2007, sześciokanałowa instalacja wideo. Dzięki uprzejmości artystki.21Zdjęcie: Agnieszka Kalinowska, Archiwum, 2018, glina, 3000 x 400 x 30 cm. Dzięki uprzejmości artystki.
23Zdjęcie: Agnieszka Kalinowska, Wyjście awaryjne, 2005, wielokanałowa instalacja video, 8'14'', kolekcja MS Łódź. Dzięki uprzejmości artystki i MS Łódź.
