Irmina Rusicka
– born 1990, Włocławek – visual artist, author of installations, videos and research works. A graduate of psychology and art history at the Inter-Faculty Individual Studies in the Humanities at the University of Wrocław (2014) and Media Art at the Academy of Fine Arts in Wrocław (2017). As part of the university exchange, she studied Media Art at the Academy of Fine Arts in Warsaw in the studio of Krzysztof Wodiczko and prof. Grzegorz Kowalski (2016-2017). She lives between Warsaw and Wrocław, where she works at the Academy of Fine Arts. Collaborates with the Szara Gallery.
/rusicka.com/ /galeriaszara.com/
When I think about the role of contemporary art, quotes pop up in my head: If not us, then who? If not now, then when?; The beauty of our reality is so breathtaking that someone more sensitive could suffocate1; or an excerpt from a letter by Karl Marx to Arnold Ruge in which he writes: the desperate situation of the society in which I live fills me with hope2. I think of art as a critical cognitive method, providing the opportunity to experiment and do things that would be difficult to name or even think about within other disciplines. I set myself the task of proposing alternatives that are possible to implement here and now, rather than commenting on current events. I cannot say that I always succeed, nor that it is an easy task.
I have a strong sense of crisis, both in social relations and in the way politics is conducted. I live in a time of resurgent nationalism, rising populism; I observe that in many places in Central Europe (and beyond), basic human rights are less and less respected. Therefore, I believe that the place of the artist in contemporary democracy should be constantly reflected upon and redefined. I see this constant redefinition of the role of women artists as a problem that is both artistic and political in equal measure. Governments are not to be overthrown in a white cube, but useful tools can be developed there to bring about changes in ways of thinking and to broaden social and political imagination.
I work individually as well as together with Kasper Lecnim, who is my partner in private life. In my artistic practice, I have occasionally bumped cars (For Fear of Extinction, 2018)3, make a cartwheel on the grounds of the Mausoleum of Soviet Soldiers (Through tempests the sunrays of freedom have cheered us, 2017)4, or raise money to drill a hole in an art institution (Beauty Mark, 2019)5. The range of themes and forms of expression stems from my interest in creating works related to context, place and time of exposure (Even faster, even higher, even stronger, 2019, together with Kasper Lecnim, as part of the 17th Survival Art Review678, It Was Alright, It Is Alright, It’ll Be Alright, 2018, Szczurołap exhibition, Wrocław Contemporary Museum9, Somehow it was, somehow it is, somehow it will be – restoration, 2019, Borderline exhibition, Wrocław Contemporary Museum10, Those Grapes Were Sour Anyway, 10th edition of the NARRACJE Festival, 2018)111213.
It bothers me that the art world is often subjected to neoliberal mechanisms: constant competition and struggle for visibility, financial and symbolic capital. I often work in precarious conditions with very modest budgets. I try to respond to this type of situation using existing materials. Working with available resources is sometimes based on references to institutional contexts and art history, as in the case of repairing a motorcycle – a work by Adam Rzepecki, My art is driven by the SHL motorcycle from the collection of the Centre for Polish Sculpture in Orońsko during the 8th Youth Triennale (You will be satisfied 2018)1415. Other times, it involves allocating a budget to repair the institution’s piano (Piano, MeetFactory, 2020, with Kasper Lecnim), or a spontaneous reaction to a situation (VETO, 2017, with Kasper Lecnim and Joanna Rajkowska16, rusicka.com, 201617).
I see an opportunity for change in weak resistance, an ethic of care and in interdisciplinary teams working together. Using a right-wing phrase for my own use, I can say that the artist is a citizen, so she has civic responsibilities. Taking a stand can be done in many ways, not only by practicing socially engaged art. You can, like Zola, shout “I accuse!” or simply “Get the fuck out!” and this has great power in my sense.
The text was written in collaboration with Bogna Stefańska (2020).
Bogna Stefańska – born in 1991. A graduate of art history studies at the Faculty of Visual Culture Management at the Academy of Fine Arts in Warsaw. Currently, she works at the Museum of Modern Art in Warsaw as a guide and curator of a public program. In her research work, she deals with the notion of rewriting the canon of artistic and activist activities against war and fascism, as well as feminist art and on-line activities. She is a co-founder of the HER Docs Film Festival and researcher of the Atlas Roku Antyfaszystowskiego [Atlas of the Antifascist Year] – a wide, self-organised, social archive of actions and other anti-fascist activities.
1Stanisław Barańczak, N. N. wysłuchuje pogadanki radiowej, [in:] „Sztuczne Oddychanie”, eds. Aneks, London, 1978.2Mikołaj Ratajczak, Krystian Szadkowski, Agamben: instrukcja obsługi, [in:] „Agamben. Przewodnik Krytyki Politycznej”, Warszawa 2010, s. 8.
3Image: Irmina Rusicka (together with Kasper Lecnim), For Fear of Extinction, 2018, zob. rusicka.com/pl/projects/for-fear-of-extinction. Courtesy of the artist.
4Image: Irmina Rusicka, Through tempests the sunrays of freedom have cheered us, 2017, see: rusicka.com/pl/projects/throught-tempests-the-sunrays-of-freedom-have-cheered-us. Courtesy of the artist.
5Irmina Rusicka, Beauty Mark, 2019, see: zrzutka.pl/ftcv23.
6Image: Irmina Rusicka (together with Kasper Lecnim), It was Alright, It is Alright, It will Be Alright, 2019, see: http://rusicka.com/pl/projects/jeszcze-szybciej-jeszcze-wyzej-jeszcze-mocniej. Courtesy of the artist.
7Image: Irmina Rusicka (together with Kasper Lecnim), Jeszcze szybciej, jeszcze wyżej, jeszcze mocniej [Even Faster, Even Higher, Even Stronger. Courtesy of the artist.
8Image: Irmina Rusicka (together with Kasper Lecnim), Jeszcze szybciej, jeszcze wyżej, jeszcze mocniej [Even Faster, Even Higher, Even Stronger. Courtesy of the artist.
9Image: Irmina Rusicka (together with Kasper Lecnim),It Was All Right, It Is All Right, It’ll Be All Right, 2018, see: http://rusicka.com/pl/projects/jakos. Courtesy of the artist.
10Image: Irmina Rusicka (together with Kasper Lecnim), It Was All Right, It Is All Right, It’ll Be All Right - renovation, 2019, see: http://rusicka.com/pl/projects/jakos. Courtesy of the artist.
11Image: Irmina Rusicka (together with Kasper Lecnim), Those Grapes Were Sour Anyway, 2018, see: http://rusicka.com/pl/projects/those-grapes-were-sour-anyway. Courtesy of the artist.
12Image: Irmina Rusicka (together with Kasper Lecnim), Those Grapes Were Sour Anyway, 2018. Courtesy of the artist.
13Image: Irmina Rusicka (together with Kasper Lecnim), Those Grapes Were Sour Anyway, 2018. Courtesy of the artist.
14Image: Irmina Rusicka, Będzie Pan zadowolony 2018, see: http://rusicka.com/pl/projects/bedzie-pan-zadowolony. Courtesy of the artist.
15Image: Irmina Rusicka, Będzie Pan zadowolony 2018. Courtesy of the artist.
16Image: Irmina Rusicka (together with Kasper Lecnim and Joanna Rajkowska), VETO, 2017, see: http://rusicka.com/pl/projects/veto. Courtesy of the artist.
17Image: Irmina Rusicka, rusicka.com, 2016, see: http://rusicka.com/pl/projects/rusicka-com. Courtesy of the artist.
– urodzona w 1990, Włocławek – artystka sztuk wizualnych, autorka instalacji, wideo i prac badawczych. Absolwentka psychologii i historii sztuki w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Wrocławskim (2014) oraz Sztuki Mediów na ASP we Wrocławiu (2017). W ramach wymiany międzyuczelnianej studiowała Sztukę Mediów na ASP w Warszawie w pracowni Krzysztofa Wodiczki i prof. Grzegorza Kowalskiego (2016-2017). Mieszka w Warszawie, ale jest również związana z Wrocławiem, gdzie pracuje na Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta. Współpracuje z Galerią Szara.
/rusicka.com/ /galeriaszara.com/
Kiedy myślę o roli współczesnej sztuki, w mojej głowie pojawiają się cytaty: Jeżeli nie my, to kto? Jak nie teraz, to kiedy?; Piękno naszej rzeczywistości tak zapiera dech, że ktoś bardziej wrażliwy może się udusić;1 albo fragment listu Karola Marksa do Arnolda Rugego, w którym pisze: rozpaczliwe położenie społeczeństwa, w którym żyję napełnia mnie nadzieją.2 Myślę o sztuce jako krytycznej metodzie poznawczej, dającej możliwość eksperymentowania i robienia rzeczy, które w ramach innych dziedzin trudno byłoby nazwać, czy nawet pomyśleć. Za zadanie stawiam sobie raczej proponowanie alternatywnych rozwiązań, które są możliwe do wprowadzenia tu i teraz, niż komentowanie bieżących wydarzeń. Nie mogę powiedzieć, że zawsze mi się to udaje, ani że jest to zadanie łatwe.
Mam silne poczucie kryzysu, dotykającego zarówno relacji społecznych, jak i sposobu prowadzenia polityki. Żyję w czasach odradzania się nacjonalizmów, wzrastającego populizmu; obserwuję, jak w wielu miejscach w Europie Środkowej (i nie tylko) coraz mniej respektuje się podstawowe prawa człowieka. Dlatego uważam, że miejsce artystki we współczesnej demokracji powinno być ustawicznie poddawane refleksji i definiowane na nowo. Owo nieustanne redefiniowanie roli artystek traktuję jako problem w równej mierze artystyczny i polityczny. Rządów nie obala się w white cube, ale można w nim wypracowywać przydatne narzędzia, służące do wprowadzania zmian w sposobach myślenia oraz poszerzania wyobraźni społecznej i politycznej.
Pracuję indywidualnie, jak również wspólnie z Kasprem Lecnimem, który prywatnie jest moim partnerem. W mojej praktyce artystycznej zdarzało mi się zderzać samochody (Z obawy przed wyginięciem, 2018)3, robić akrobatyczną gwiazdę na terenie Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich (W zamieciach jaśniało nam słońce wolności, 2017)4, czy zbierać pieniądze na wywiercenie dziury w instytucji sztuki (Beauty Mark, 2019)5. Rozpiętość tematów i form wyrazu wynika z mojego zainteresowania tworzeniem prac związanych z kontekstem, miejscem i czasem ekspozycji (Jeszcze szybciej, jeszcze wyżej, jeszcze mocniej, 2019, wspólnie z Kasprem Lecnimem, w ramach 17. Przeglądu Sztuki Survival678, Jakoś to było, jakoś to jest, jakoś to będzie, 2018, wystawa Szczurołap, Muzeum Współczesne Wrocław9, Jakoś to było, jakoś to jest, jakoś to będzie – renowacja, 2019, wystawa Borderline, Muzeum Współczesne Wrocław10, Winogrona i tak były kwaśne, 10. edycja Festiwalu NARRACJE, 2018)111213.
Przeszkadza mi, że świat sztuki często podporządkowuje się neoliberalnym mechanizmom: ciągłej konkurencji oraz walce o widoczność, kapitał finansowy i symboliczny. Często pracuję w prekarnych warunkach, dysponując bardzo skromnymi budżetami. Staram się reagować na tego typu sytuacje korzystając z zastanych materiałów. Praca na dostępnych zasobach opiera się czasem na nawiązaniach do kontekstów instytucjonalnych i historii sztuki, jak w przypadku naprawy motocykla – pracy Adama Rzepeckiego Motorem mojej sztuki jest SHL-ka ze zbiorów Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku podczas 8. Triennale Młodych (Będzie Pan zadowolony 2018)1415. Innym razem polega na przeznaczeniu budżetu na naprawę znajdującego się w instytucji pianina (Piano, MeetFactory, 2020, razem z Kasprem Lecnimem), czy spontanicznej reakcji na zastaną sytuację (VETO, 2017, wspólnie z Kasprem Lecnimem i Joanną Rajkowską16, rusicka.com, 201617).
Szansę na zmianę widzę w słabym oporze, etyce troski oraz we współpracy interdyscyplinarnych zespołów. Wykorzystując prawicową frazę na własny użytek, mogę powiedzieć, że artystka jest obywatelką, więc ma obowiązki obywatelskie. Zajmowanie stanowiska może się realizować na wiele sposobów, nie tylko przez praktykowanie sztuki zaangażowanej społecznie. Można tak jak Zola krzyczeć „Oskarżam!”, albo po prostu „Wypierdalać!” i to ma w moim poczuciu wielką moc.
Tekst powstał we współpracy z Bogną Stefańską (2020).
Bogna Stefańska – ur. 1991. Absolwentka studiów w zakresie historii sztuki, studiowała na Wydziale Zarządzania Kulturą Wizualną w ASP w Warszawie. Obecnie pracuje w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie jako przewodniczka oraz kuratorka programu publicznego. W swojej pracy badawczej zajmuje się przepisywaniem kanonu działań artystycznych i aktywistycznych wobec wojny i faszyzmu oraz sztuką i internetowymi działaniami feministycznymi. Współtwórczyni festiwalu HER Docs Film Festival; resercherka Atlasu Roku Antyfaszystowskiego – szerokiego, oddolnego, społecznego archiwum postaw oraz działań antyfaszystowskich.
1Stanisław Barańczak, N. N. wysłuchuje pogadanki radiowej, [w:] „Sztuczne Oddychanie”, wyd. Aneks, Londyn, 1978.2Mikołaj Ratajczak, Krystian Szadkowski, Agamben: instrukcja obsługi, [w:] „Agamben. Przewodnik Krytyki Politycznej”, Warszawa 2010, s. 8.
3Zdjęcie: Irmina Rusicka (wspólnie z Kasprem Lecnimem), Z obawy przed wyginięciem, 2018, zob. rusicka.com/pl/projects/for-fear-of-extinction. Dzięki uprzejmości artystki.
6Zdjęcie: Irmina Rusicka (wspólnie z Kasprem Lecnimem), Jeszcze szybciej, jeszcze wyżej, jeszcze mocniej, 2019, zob. http://rusicka.com/pl/projects/jeszcze-szybciej-jeszcze-wyzej-jeszcze-mocniej. Dzięki uprzejmości artystki.
