Biljana Petrovska Isijanin

Biljana Petrovska Isijanin (1965) lives and works in Bitola as an independent curator, conceptual artist, and art history professor. She has graduated Art History and Archeology, and holds a MA degree in Cultural Studies.
In 1992, she founded the artistic group “Elementi” (since 2002, it exists as a Center for Contemporary Public Arts), staging art actions and performances in public space and several international exhibitions in public space. In 2005 and 2006, she was the curator of the program activities of the gallery “Magaza” in Bitola (part of the National Museum in Bitola), as well as the artistic director of the International Video, Experimental Film and Photography Festival “Attitude”. She has organized and worked on numerous curatorial projects in the field of contemporary arts and artistic practices in North Macedonia, and in the Netherlands, Italy, Japan, among other, as well as in the role of a conceptual artist and presenter of Macedonian contemporary art. She has published two books: “Subversive actions – from Ulay to Banksy”, and a monograph on twenty years of action: “Elements – document 1992-2012”, as well as expert texts and art criticism in domestic and international publications.
Most of her artistic activities explore the relationship between the individual and the society in an age where the concentration of power reigns and at the same time brings a kind of struggle and often a subversion directed against the dominant value system.

More information available at the following link

Artist statement:

My work is built on research based on experiment, and it started as a response to the modern value system. In my works, I foreground the special relationship of the individual in the modern society where the concentration of power rules. Aware of the influence of dominant power, since the very beginnings of my activity as founder of the art group Elements in 1992, I try to create works that will be powerful through subversive acts or through the questions raised. Staging performances, actions and installations in public space, I oppose the mass culture that is imposed on the passive through the power of the culture industry. Everything I have done so far has been resistance against the maintenance of the dominant ideology. My major direction is always the most immediate expression of my own views that do not hide behind obscurity and concealment, but most directly provoke social change. Often with my works I try to destroy what I believe in, out of necessity not to become a passive and blind victim of the social order dominated by the mass media and the danger of stereotypes and standard models.

Since 1992, I have held actions and performances mainly on the streets, in coffee bars and other public spaces, at an archaeological site near Bitola, the city where I live, as well as in galleries and museum spaces, in which case I was trying to redefine the space. In addition to the Republic of North Macedonia, I have presented some of my works in the Czech Republic, the Netherlands, Poland, Italy, Serbia, Slovenia, Japan, participating in group exhibitions or installations and actions in public space, but also as a curator of international exhibitions. From the very beginning of my performance work I foreshadowed today’s preoccupation with cyberspace or engaged in an exploration of the ontological nature of art (Elementi Document 1992 – 2012). 

In a good part of the events whose concepts I formulated, I explored the relationship between binary opposite poles, creating works in public space that would transform the world of binary opposition into a world of full and complete reality, or it was an exploration of probable possibilities and opening the possibility of an endless treatment of all events which ultimately led to the idea of ​​liberation from art, i.e. negation of the artwork as an object displayed in a gallery space – a kind of antithesis to the Duchampian approach that elevated the ordinary everyday object to the level of an art object by the act of displaying it in a gallery setting. At the same time, I tapped into the contemporary role of the curator and the artist in an attempt to blur the line between the two or to realize a work as a meditative process transferred from one place to another. In fact, the nineties were a period when I gradually transitioned from a conceptual artist to a curator and organizer of international projects, or rather brought the two activities closer together by going beyond the usual categorization schemes and the existing barriers of what is possible in the sphere of live art that creates a specific kind of presentation and interpretation. It has no financial value, thus allowing marginalized groups to take control of the dialogue by placing their own bodies at the forefront of the public scene. I elaborated on this topic in my 2015 book entitled Subversive Actions – From Ulay to Banksy. (# SUBVERSIVE ART ACTIONS – from ULAY TILL BANKSY) . In it, among other, I elaborate on some of my more significant projects, and it also includes an interview with Uwe Laysiepen Ulay, who was one of the many guests in the projects I realized in the city I live in. (YES/NO International Symposium\ exhibition Bitola, 2000; SITES 4th International Conceptual Project, 2004; I – You International Symposium/ Exhibition of Works of Art, Bitola, 2002). 

Creating works both as an artist and as a curator and organizer, I always strive to effect a kind of ephemeral time and space to keep the mental process constantly open, without the aim of creating a production at any cost, so the risk taken is at the same time the greatest force that initiates fresh ideas. We live in a time saturated with plays and images and what concerns us is whether one play is more important than the other, so today we can look at an exhibition as we sit comfortably in front of our laptops or mobile screen. This setting creates a new meaning in which the approach of the artist and the curator to the work and to the space that should be everywhere will be changed. The latest experiment in a public space, for which I was awarded by AICA Macedonia, was a situation in which random passengers were “frozen” in space, in a similar way as the Tasdai people that Baudrillard writes about in his work Simulacra and Simulation were off-grid in the rainforest without the possibility of anyone to touch them, during which there was an accumulation of exchange of real thoughts and direct expression of one’s own views that are not hidden behind the veil of obscurity and concealment. The project “Taxi” tried to find a method of action that is not based on specialization and professionalism, but to shift the codes and create a kind of manipulation without the need for professional action (I assigned the role of curator to a taxi driver), to present the artistic act as a creation through which it is only possible to achieve personal freedom. 

The text is a result of the invitation by Ivana Vaseva 2025 and the final version of the statement was edited in collaboration with her.

1Image: FREEDOM, 2016 installation (AKTO festival for contemporary arts, 2016) photo credits: Keti Talevska


2Image: EATING HOUSE, 2007 Installation in abandoned space in Bitola (AKTO festival for contemporary arts, 2007) photo credits: Courtesy of the artist


3Image: AUM, 2004 site specific installation, Bank Art Gallery, Yokohama, Japan (in collaboration with Ljupcho Isijanin and Atsuhiro Ito) photo credits: Yoshio Machida


4Image: International exhibition No-Yes, Bitola 2000, curator Biljana Isijanin (artist Alison Cornyn, New York) photo credits: Courtesy of the artist

5Image: International exhibition No-Yes, Bitola 2000, curator Biljana Isijanin (artist Gail Pickering, London) photo credits: Courtesy of the artist

6Image: International exhibition I-You, Bitola 2002, curator Bijlana Isijanin (artist Martin Zet, Prague) photo credits: Courtesy of the artist

7Image: Exhibition Angle, Bitola 2004, curator Biljana Isijanin (artist Yoshio Machida, Tokyo) photo credits: Courtesy of the artist

8Image: Video and photography Festival Attitude, 2008,curator Biljana Isijanin (artist Reinhard Bernsteiner, Vienna) Photo credits: Ljupcho Temelkovski

9Image: Presentation in London, 2011 as part of Exchange Radical Moments!-Live Art
Festival organized by Die Fabrikanten, Linz photo credits: Courtesy of the artist

10Image: How to Explain Joseph Beuys to a Dead Hare Photo from a performance in 1999, used for a new photo edit in 2021

11Image: UNITED – site specific installation in front of public building in Arta Terme, Italy 2006 photo credits: Ljupcho Isijanin

12Image: NON POST LIST – site specific installation, Center for Metamedia, Plasy, Czech Republic International exhibition Fairy -Tales (in collaboration with Vesna Dunimagloska), photo credits: Daniel Shperl http://www.fairy-tale.org

Билјана Петровска Исијанин (1965) живее и работи во Битола како независна куаторка, концептуална уметница и професорка по историја на уметност. Дипломирала историја на уметност со археологија, а магистрирала студии на културата. 
Во 1992 година ја основа уметничката група „Елементи“ (од 2002 година и Центар за современи јавни уметности) со која реализира голем број уметнички акции, перформанси во јавен простор и повеќе меѓународни изложби во јавен простор. Во 2005 и 2006 година била кураторка на програмските активности на галеријата „Магаза“ во Битола (дел од НУ Завод и музеј – Битола), како и уметничка директорка на меѓународниот фестивал на видео и фотографија „Став“ во Битола. Организирала и работела на бројни кураторски проекти од областа на современата уметност и уметничките практики како во Северна Македонија така и во Холандија, Италија, Јапонија, но и во улога на концептуална уметница и презентерка на македонската современа уметност. Има издадено и две книги: „Субверзивни уметнички дејствувања – од Ulay до Banksy“ и „Елементи – документ 1992-2012“ монографија за 20 години дејствување, како и стручни текстови и ликовна критика во домашни и меѓународни публикации. 
Нејзините уметнички дејствувања првенствено го истражуваат односот помеѓу поединецот и општеството во ерата во која владее концентрацијата на моќта и во исто време значат еден вид борба и често субверзија насочена против доминантниот вредносен систем.

Изјава на уметницата

Мојата уметничка работа се заснова врз истражување базирано на експеримент, а почна како реакција на современиот систем на вредности. Во моите дела го нагласувам посебниот однос на индивидуата во современото општество во кое владее концентрацијата на моќ. Свесна за моќта на доминантната власт, уште од самите почетоци на моето дејствување како основач на уметничката група Елементи во 1992 година, се обидувам да создавам дела што ќе бидат моќни преку субверзивните чинови или преку поставените прашања. Со перформансите, акциите и поставките во јавен простор се спротивставувам на масовната култура што им се наметнува на пасивните преку моќта на културната индустрија. Сè што сум правела досега било отпор против одржувањето на доминантната идеологија. Главната насока секогаш ми е најнепосредно изразување на сопствените ставови кои не се кријат зад нејасност и прикриеност и најдиректно поттикнуваат општествени промени. Честопати со своите дела се обидувам да го уништам она во кое верувам, од потреба да не се стане пасивна и слепа жртва на општествениот поредок во кој доминираат масовните медиуми и опасноста од стереотипи и стандардни модели.

Во периодот од 1992 година наваму  реализирав акции и перформанси и тие главно се случуваа на улица, во кафе барови и други јавни простори, во археолошки локалитет во близина на Битола, градот во кој живеам, но и во галерии и музејски простори, во кој случај се обидував да го редефинирам просторот. Покрај во РС Македонија, дел од моите дела ги претставив и во Чешка, Холандија, Полска, Италија, Србија, Словенија, Јапонија, со учество во групни изложби или поставки и акции во јавен простор, а и како кураторка на меѓународни изложби. Уште на самиот почеток на моето дејствувавање со перформансите ја навестував денешната преокупираност со кибер просторот или се занимавав со истражување на онтолошката природа на уметноста (Елементи документ 1992 – 2012).

Во голем дел од реализираните настани чии концепти ги поставував, го истражував односот  помеѓу бинарно спротивставени пола создавајќи дела во јавен простор што би го трансформирале светот на бинарна спротивставеност во свет на целосна и полна реалност, или беше истражување на евентуални можности и отворање на можноста за бескрајно третирање на сите настани што на крај доведе до идејата за ослободување од уметноста односно негирање на делото како објект поставен во галерија – еден вид антипод на дишановскиот пристап што обичниот секојдневен предмет го издигнуваше на ниво на уметнички објект со чинот на поставување во галерија. Истовремено ја начнував и современата улога на кураторот и на уметникот во обид да се избрише границата помеѓу нив или да се реализира дело како медитативен процес префрлан од  едно место на друго.  Всушност, деведесеттите години беа период во кој постепено преминував од концептуална уметница во кураторка и организаторка на меѓународни проекти или поточно ги доближив двете дејствувања во едно преку излегување надвор од вообичаените шеми на категоризација и постојните бариери што е возможно во сферата на уметноста во живо која создава специфичен вид на презентација и интерпретација.  Таа не поседува финансиска вредност, па на тој начин им овозможува на маргинализираните групи да ја земат контролата врз дијалогот со поставување на сопствените тела во предниот план на фронтот кој се одвива на јавната сцена. Оваа тема ја образложив во мојата книга издадена во 2015 година, Субверзивните уметнички дејствувања – Од Ulay до Banksy. (# СУБВЕРЗИВНИТЕ УМЕТНИЧКИ ДЕЈСТВУВАЊА – од ULAY ДО BANKSY). Во неа, меѓу другото, се образложени некои од позначајните мои проекти, а е публикувано и интервјуто со Уве Лајсипен Улај, кој беше еден од многуте гости на проектите што ги реализирав во градот во кој живеам.( YES/NO Интернационален симпозиум Битола, 2000 година  ; МЕСТА 4-ти Интернационален концептуален проект, Битола, 2004 година ; Јас – Ти Интернационален симпозиум/ изложба на уметнички дела, Битола, 2002 година 

Креирајќи дела истовремено и како уметница и како кураторка и организаторка секогаш се стремам  да создадам еден вид ефемерно време и простор со цел да го држам менталниот процес постојано отворен и без цел да се создаде продукција по секоја цена, така што ризикот што се прифаќа е во исто време и најголема сила што иницира свежи идеи. Живееме во време заситено од претстави и слики и она што нè засега е тоа дали една претстава е поважна од онаа другата, па така денес може да разгледаме изложба удобно сместени пред својот лаптоп или мобилен екран. Овој амбиент создава едно ново значење во кое ќе бидат изменети пристапот на уметникот и кураторот кон делото и кон просторот кое треба да биде насекаде. Последниот експеримент во јавен простор за кој добив награда од АИКА Македонија беше ситуација во која случајните патници беа “замрзнати” во просторот, на сличен начин како што Тасдајците за кои пишува Бодријар во делото Симулакрум и симулација биле затворени во сигурносен појас во прашумата без можност некој да ги допре при што се случи акумулација на размена на реални мисли и непосредно изразување на сопствените ставови кои не се кријат зад превезот на нејасност и прикриеност. Проектот Такси се обиде да најде метод на дејствување што не се базира на специјалност и професионализам, туку да ги измести кодовите и да создаде вид на манипулација без потреба од професионално дејствување (улогата на куратор му ја доделив на такси возач), за да го претставам уметничкиот чин како креација преку која е единствено можно да се случи достигнување на личната слобода.

Текстот е резултат на поканата од Ивана Васева 2025 и конечната верзија на изјавата е уредена во соработка со неа.

1Слика: СЛОБОДА, 2016 инсталација (АКТО фестивал за современи уметности, 2016 година) Фотографија: Кети Талевска

2Слика: КУЌА ЗА ЈАДЕЊЕ, 2007 Инсталација во напуштен простор во Битола (АКТО фестивал за современи уметности, 2007 година) Фотографија: со одобрение на авторот

3Слика: АУМ, 2004 инсталација во Бенк Арт галерија Јокохама, Јапонија (во соработка со Љупчо Исијанин и Ацухиро Ито) Фотографија: Јошио Мачида

4Слика: Меѓународна изложба Не-Да, Битола 2000, куратор Билјана Исијанин (уметник Алисон Корнин, Њујорк) Фотографија: со одобрение на авторот

5Слика: Меѓународна изложба Не-Да, Битола, 2000 година, куратор Билјана Исијанин (уметник Гејл Пикеринг, Лондон) Фотографија: со одобрение на авторот

6Слика: Меѓународна изложба  Јас-Ти, Битола 2002, куратор Билјана Исијанин (уметник Мартин Зет, Прага) Фотографија: со одобрение  на авторот

7Слика: Изложба Агол, Битола 2004, куратор Билјана Исијанин (уметник Јошио Мачида, Токио) Фотографија: со одобрение  на авторот

8Слика: Фестивал на видео и фотографија Став, 2008, куратор Билјана Исијанин (уметник Рајнхард Бернштајнер, Виена) Фотографија: Љупчо Темелковски

9Слика: Презентација во Лондон, 2011 година, за време на фестивалот Размени ги радикалните моменти! –Фестивал на жива уметност, организиран од Ди Фабрикантен, Линц Фотографија: со одобрение на авторот

10Слика: Како да му го објаснам Јозеф Бојс на мртов зајак Фотографија од перформанс во 1999 година, искористена за нова монтирана фотографија во 2021 година

11Слика: Обединети, инсталација пред јавна зграда во Арта Терме, Италија 2006 година Фотографија: Љупчо Исијанин

12Слика: NON POST LIST – инсталација на Меѓународна изложба Бајки, Метамедиа центар, Пласи,Чешка, 1999 година (во соработка со Весна  Дунимаглоска) Фотографија: Даниел Шперл